Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Art.8
Księgapierwsza.Częśćogólna
TytułII.Osoby
DziałI.Osobyfizyczne
RozdziałI.Zdolnośćprawnaizdolnośćdoczynnościprawnych
Art.8.[Zdolnośćprawna]
AnitaLutkiewicz-Rucińska
§1.Każdyczłowiekodchwiliurodzeniamazdolnośćprawną.
§2.(uchylony)
I.Pojęciezdolnościprawnejijejzakres
1.Zgodniezprzyjętymwnaucepoglądemzdolnośćprawnatomożnośćbyciapodmiotemprawiobowiąz-
kówzzakresuprawacywilnego1.Zdolnośćprawna:
1)przesądzaoprzysługiwaniupodmiotowościprawnej2,aściślejpodmiotowościwsferzeprawacywil-
nego(cywilnoprawnej)3.Artykuł8§1wistociewyrażawięcmyśl,żekażdyczłowiekodchwiliuro-
dzeniajestpodmiotemwsferzeprawacywilnego4;
2)macharakterpasywny(jesttzw.zdolnościąbierną),wprzeciwieństwiedozdolnościdoczynnościpraw-
nych,któramacharakteraktywny,tj.przejawiasiędziałaniamipodmiotukształtującegoswojeprawa
iobowiązkipoprzezdokonywanieczynnościprawnych(należywięcdotzw.zdolnościczynnych)5;
3)jestprzesłankąprzysługiwaniazdolnościdoczynnościprawnych,ponieważbezzdolnościprawnejniemoż-
namiećzdolnościdoczynnościprawnych.Natomiastbrakzdolnościdoczynnościprawnychniepociąga
zasobąbrakuzdolnościprawnej
6
;
4)wprzeciwieństwiedozdolnościdoczynnościprawnych,którączłowiekmożemiećpełną,ograniczo-
nąlubktórejmożeniemiećwogóle,zdolnośćprawnaprzysługujekażdemuczłowiekowi(zgodnie
zbrzmieniemart.8§1nodchwiliurodzenia”),przyczymniemaprzepisów,wktórychustawodawca
posługiwałbysiępojęciemograniczonejzdolnościprawnej.
1Zob.np.M.Pazdan[w:]SystemPrawaPrywatnego,t.1,red.M.Safjan,2012,rozdz.XIII,nb4;A.Wolter,J.Ignatowicz,K.Stefaniuk,Prawo
cywilne.Zarysczęściogólnej,Warszawa2020,s.193.
2Taknp.M.Pazdan[w:]SystemPrawaPrywatnego,t.1,red.M.Safjan,2012,rozdz.XIII,nb9i10.
3Por.M.Pazdan[w:]SystemPrawaPrywatnego,t.1,red.M.Safjan,2012,rozdz.XIV,nb5;zob.teżP.Machnikowski,Podmiotowośćwprawie
prywatnymjakoproblemlegislacyjny,PiP2023/6,s.56.
4Należyjednakwskazać,żewnauceniemajednolitegostanowiskanatematrelacjipojęćzdolnościprawnejipodmiotowościprawnej.Zgod-
niezpoglądemA.Woltera,J.IgnatowiczaiK.Stefaniuka,reprezentatywnymdlaznacznejczęściprzedstawicielinauki:nWistocierzeczy
podmiotowośćprawnaizdolnośćprawnatopojęciatożsame”-A.Wolter,J.Ignatowicz,K.Stefaniuk,Prawocywilne…,2020,s.193;podob-
nienp.L.Bosek,Gwarancjegodnościludzkiejiichwpływnapolskieprawocywilne,Warszawa2012,s.276;R.Szczepaniak,Kilkarefleksji
natematstanucywilistycznejaparaturypojęciowejużywanejwdyskursieopodmiotowościprawnej,RPEiS2020/3,s.116i123.Naomawiany
tematzob.teżm.in.R.Strugała[w:]Kodekscywilny…,red.E.Gniewek,P.Machnikowski,2019,art.8,ntII.1;P.Księżak[w:]Kodekscywilny.
Komentarz,red.K.Osajda,Legalis2020,art.8,nt5-6.2ipowołanawtychpracachliteratura.
5Zob.np.L.Kociucki,Zdolnośćdoczynnościprawnychosóbdorosłychijejograniczenia,Warszawa2011,s.120;M.Pazdan[w:]SystemPrawa
Prywatnego,t.1,red.M.Safjan,2012,rozdz.XIII,nb4i25,rozdz.XIV,nb52i79.
6H.Dąbrowski[w:]Kodekscywilny.Komentarz,t.1,red.Z.Resich,Warszawa1972,s.72.
70
AnitaLutkiewicz-Rucińska
