Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Art.18
Księgapierwsza.Częśćogólna
darczyńcylubosóbtrzecich(wymogutegoniespełniawszczególnościdarowiznaobciążonapoleceniem)158.
Należyjednakzaznaczyć,żewniosek,osobaograniczonawzdolnościdoczynnościprawnychmapełną
kompetencjędodokonywaniaczynnościprawnych,któreniepojejstronieanizobowiązaniem,aniroz-
porządzeniem,niebyłbyprawidłowy.Ustawodawcanieprzyjąłbowiemtakiegorozwiązania,czegoprzy-
kłademjestart.944§1k.c.,zktóregowynika,żeosobaograniczonawzdolnościdoczynnościprawnych
niemożesporządzićaniodwołaćtestamentu(anisamodzielnie,anizazgodąprzedstawicielaustawowego).
Wnioskowanieacontrariozart.17k.c.możesięzatemwkonkretnymprzypadkuokazaćzawodne,wzwiąz-
kuzczymdopuszczalnośćdokonaniaprzezosobę,którejzdolnośćdoczynnościprawnychjestograniczona,
czynnościprawnejniepolegającejnazaciągnięciuprzezniązobowiązanialubrozporządzeniujejprawem
wymagakażdorazowoweryfikacjiwświetleobowiązującychprzepisów.
Art.18.[Brakzgodynadokonanieczynnościprawnejprzezosobęograniczonąwzdolnościdoczynności
prawnych]
§1.Ważnośćumowy,którazostałazawartaprzezosobęograniczonąwzdolnościdoczynnościprawnychbez
wymaganejzgodyprzedstawicielaustawowego,zależyodpotwierdzeniaumowyprzeztegoprzedstawiciela.
§2.Osobaograniczonawzdolnościdoczynnościprawnychmożesamapotwierdzićumowępouzyskaniupeł-
nejzdolnościdoczynnościprawnych.
§3.Strona,którazawarłaumowęzosobąograniczonąwzdolnościdoczynnościprawnych,niemożepowoły-
waćsięnabrakzgodyjejprzedstawicielaustawowego.Możejednakwyznaczyćtemuprzedstawicielowiodpowiedni
termindopotwierdzeniaumowy;stajesięwolnapobezskutecznymupływiewyznaczonegoterminu.
1.Artykuł18regulujeskutkiprawnezawarciaumowyprzezosobęograniczonąwzdolnościdoczynności
prawnychbezwymaganejprzezustawodawcęwart.17zgodyprzedstawicielaustawowego.Stosownie
doart.18§1ważnośćzawartejumowyzależyodjejpotwierdzeniaprzezprzedstawicielaustawowego,
cooznacza,żeumowatajestdotkniętasankcjąbezskutecznościzawieszonej,awięcjesttzw.czynnością
prawnąniezupełną,zwanąteżkulejącą(negotiumclaudicans)159.Jakwskazujesięwnauce,sankcjatapolega
natym,żeczynnośćprawnaniewywołujeprzewidzianychwniejskutkówprawnych(awięcnp.niedocho-
dzidoprzeniesieniawłasnościrzeczy),jednakwraziejejpotwierdzeniaprzezkompetentnąosobęczynność
prawnastajesięskutecznaodchwilijejdokonania(abinitio),natomiastwrazieodmowypotwierdzenia
stajesię-równieżodchwilijejdokonania-nieważna160.Wokresietrwaniabezskutecznościzawieszonej
stronyzwiązanezłożonymiprzezsiebieoświadczeniamiwoli,tj.żadnaznichniemożeswojegooświad-
czeniawoliwycofać161.
2.Zgodniezart.18§1osobąkompetentnądopotwierdzeniaumowyzawartejprzezosobęograniczonąwzdol-
nościdoczynnościprawnychjestjejprzedstawicielustawowy.Jakzauważasięwliteraturze,wistociecho-
dzitunieopotwierdzenieumowy,aleopotwierdzenieoświadczeniawoliosobyograniczonejwzdolności
doczynnościprawnych162.Przedstawicielustawowydokonującypotwierdzeniajestosobątrzeciąwrozu-
mieniuart.63163.Dokonującpotwierdzenia,składaoświadczeniewoli164.Potwierdzeniemamocwsteczną
odchwilizawarciaumowy,awięcrodziskutkiprawneextunc(art.63§1zdaniedrugie)165,natomiastje-
158TakSądNajwyższywuzasadnieniuuchwałyz30.04.1977r.,IIICZP73/76,OSNC1978/2,poz.19.Takteżm.in.S.Grzybowski[w:]System
prawacywilnego,t.1,red.S.Grzybowski,1985,s.346;A.Doliwa,Prawo…,2012,s.182.
159Taknp.S.Grzybowski[w:]Systemprawacywilnego,t.1,red.S.Grzybowski,1985,s.344;Z.Radwański,A.Olejniczak,Prawo…,2021,s.293.
160Zob.np.Z.Radwański,A.Olejniczak,Prawo…,2021,s.293i386-387;A.Wolter,J.Ignatowicz,K.Stefaniuk,Prawocywilne…,2020,s.430.
Zgodniezniecoinnymujęciemczynnośćprawnawstaniebezskutecznościzawieszonejznajdujesięwfaziejejdokonywania(niejestkom-
pletna),apotwierdzenieprzezkompetentnąosobępowoduje,żezostajedokonana,wywołującskutkiextunc-zob.M.Gutowski,Bezsku-
teczność…,s.203-205;Z.Radwański,M.Gutowski[w:]SystemPrawaPrywatnego,t.2,red.Z.Radwański,A.Olejniczak,2019,rozdz.IX,
nb69.
161Z.Radwański,M.Gutowski[w:]SystemPrawaPrywatnego,t.2,red.Z.Radwański,A.Olejniczak,2019,rozdz.IX,nb69.
162Taknp.K.Piasecki,Kodekscywilny…,2003,art.18,nt3;M.Pazdan[w:]SystemPrawaPrywatnego,t.1,red.M.Safjan,2012,rozdz.XIV,
nb72.
163Taknp.H.Dąbrowski[w:]Kodekscywilny…,t.1,red.Z.Resich,s.85;K.Piasecki,Kodekscywilny…,2003,art.18,nt6.
164Zob.np.Z.Radwański,K.Mularski[w:]SystemPrawaPrywatnego,t.2,red.Z.Radwański,A.Olejniczak,2019,rozdz.VI,nb31i37;A.Wolter,
J.Ignatowicz,K.Stefaniuk,Prawocywilne…,2020,s.430.
165Zob.np.K.Piasecki,Kodekscywilny…,2003,art.18,nt7;A.Wolter,J.Ignatowicz,K.Stefaniuk,Prawocywilne…,2020,s.207i430.
94
AnitaLutkiewicz-Rucińska