Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
TytułII.Osoby
Art.16
2.Jakzwracasięuwagęwnauce129,ograniczonazdolnośćdoczynnościprawnychcharakteryzujesiętrzema
cechami,amianowicieosoba,którejtakazdolnośćprzysługuje:
1)niemakompetencjidodokonywanianiektórychczynnościprawnych(np.sporządzenietestamentu-
art.944§1k.c.);
2)dodokonywanianiektórychczynnościprawnychpotrzebujezgodyswegoprzedstawicielaustawowego
(art.17-19k.c.),przyczymwprzypadkachwskazanychwustawiedoskutecznegoudzieleniatejzgody
wymaganejestzezwoleniesądu(art.101§3,art.156,178§2k.r.o.,art.549§2k.p.c.).Przedstawicielem
ustawowymosobymałoletniejsąrodzice,którymprzysługujewładzarodzicielska(art.98§1k.r.o.),
lubopiekun(art.94§3iart.155§2k.r.o.),awniektórychprzypadkachinnaosoba,wszczególności
reprezentantdziecka(art.98§2,art.99,155§2iart.159k.r.o.).Przedstawicielemustawowymosoby
ubezwłasnowolnionejczęściowojestkurator;wnaucespornejestjednak,czystatustenprzysługujeku-
ratorowitakżewtedy,gdysądniepowołałgodoreprezentowaniakurandaanidozarządujegomająt-
kiem(art.181§1k.r.o.)130.Natakichsamychzasadachjakkuratorprzedstawicielemustawowymjest
doradcatymczasowy(art.549§2k.p.c.);
3)mapełnąkompetencjędodokonywaniapozostałychczynnościprawnych(zob.zwłaszczaart.20-22k.c.).
Możnośćdokonaniaprzezosobęograniczonąwzdolnościdoczynnościprawnychdanejczynnościprawnej
niewyłączamożnościdokonaniatejczynnościprzezdziałającegowjejimieniuprzedstawicielaustawo-
wego.Dotyczytozarównotychczynnościprawnych,któreosobaograniczonawzdolnościdoczynności
prawnychmożedokonywaćtylkozajegozgodą,jakitych,doktórychdokonaniazgodataniejestpotrzeb-
na131.Należyjednakpodkreślić,że:
1)dodokonaniaprzezprzedstawicielaustawowegookreślonychczynnościprawnychwimieniuosoby
ograniczonejwzdolnościdoczynnościprawnychjestpotrzebnezezwoleniesądu(art.101§3,art.156
i178§2k.r.o.,art.549§2k.p.c.);
2)dokonanieniektórychczynnościprawnychprzezprzedstawicielaustawowegoniejestdopuszczalne
(zob.np.art.944§2k.c.);
3)kuratorosobyubezwłasnowolnionejczęściowojestpowołanydojejreprezentowaniatylkowtedy,gdy
sądopiekuńczytakpostanowi;tosamodotyczydoradcytymczasowego(art.181§1k.r.o.iart.549
§2k.p.c.)132.
3.Zgodniezwoląustawodawcypodmiotemniektórychprawlubobowiązkówmogąbyćjedynieosobymają-
cepełnązdolnośćdoczynnościprawnych.Wzwiązkuztymosobaograniczonawzdolnościdoczynności
prawnychm.in.niemożebyćświadkiemprzysporządzaniutestamentu(art.956pkt1k.c.),nieprzysługujejej
władzarodzicielska,przyczymwbrakuodmiennegopostanowieniasądumożeuczestniczyćwbieżącejpieczy
nadosobądzieckaiwjegowychowaniu(zob.art.94§1iart.96§2k.r.o.),niemożeprzysposobićdziecka
(art.1141§1k.r.o.),niemożebyćopiekunemanikuratorem(zob.art.148§1,art.175i178§2k.r.o.).
Ograniczonazdolnośćdoczynnościprawnychniestoijednaknaprzeszkodziewystępowaniuwcharakterze
pełnomocnika(art.100k.c.)orazposłańca133.
Art.16.[Ubezwłasnowolnionyczęściowo]
MałgorzataBalwicka-Szczyrba,AnnaSylwestrzak
§1.Osobapełnoletniamożebyćubezwłasnowolnionaczęściowozpowoduchorobypsychicznej,niedorozwo-
juumysłowegoalboinnegorodzajuzaburzeńpsychicznych,wszczególnościpijaństwalubnarkomanii,jeżelistan
tejosobynieuzasadniaubezwłasnowolnieniacałkowitego,leczpotrzebnajestpomocdoprowadzeniajejspraw.
§2.Dlaosobyubezwłasnowolnionejczęściowoustanawiasiękuratelę.
129Z.Radwański,A.Olejniczak,Prawo…,2021,s.292-295;zob.teżnp.A.Wolter,J.Ignatowicz,K.Stefaniuk,Prawocywilne…,2020,s.207-210.
130Zob.natentematA.Sylwestrzak,Charakterprawnyikompetencjekuratoraosobyubezwłasnowolnionejczęściowo,PS2011/5,s.50-51ipo-
woływanaprzezautorkęliteratura;codostanowiskajudykaturyzob.tamże,s.49-50.Natentematzob.teżniżejkomentarzdoart.17,nt3.
131Zob.np.S.Grzybowski[w:]Systemprawacywilnego,t.1,red.S.Grzybowski,1985,s.349;A.Wolter,J.Ignatowicz,K.Stefaniuk,Prawo
cywilne…,2020,s.209-210.
132Zob.teżnp.A.Wolter,J.Ignatowicz,K.Stefaniuk,Prawocywilne…,2020,s.209-210.
133Zob.np.Z.Radwański,A.Olejniczak,Prawo…,2021,s.359.
MałgorzataBalwicka-Szczyrba,AnnaSylwestrzak
89
