Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
TytułIII.Mienie
Art.554
takietraktowanienagruncieart.553k.c.Konstrukcjataniewątpliwieułatwiaobrótgospodarczy,ataki,
wydajesię,byłceldodaniadoKodeksucywilnegoart.553.
Art.554.[Odpowiedzialnośćnabywcyprzedsiębiorstwalubgospodarstwa]
Nabywcaprzedsiębiorstwalubgospodarstwarolnegojestodpowiedzialnysolidarniezezbywcązajegozobowią-
zaniazwiązanezprowadzeniemprzedsiębiorstwalubgospodarstwa,chybażewchwilinabycianiewiedziałotych
zobowiązaniach,mimozachowanianależytejstaranności.Odpowiedzialnośćnabywcyograniczasiędowartości
nabytegoprzedsiębiorstwalubgospodarstwawedługstanuwchwilinabycia,awedługcenwchwilizaspokojenia
wierzyciela.Odpowiedzialnościtejniemożnabezzgodywierzycielawyłączyćaniograniczyć.
1.Zgodniezart.551pkt5wbrzmieniuobowiązującymdo25.09.2003r.,aponadtowokresieobowiązywania
art.526,zagadnieniedługówizobowiązańzwiązanychzprzedsiębiorstwembyłosporne,wobecniejasnej
wzajemnejrelacjiwskazanychprzepisów237.NowelizacjaKodeksu238wzakresiekataloguskładnikówprzed-
siębiorstwausunęłazart.551postanowieniadotyczącedługówiobciążeńzwiązanychzprowadzeniem
przedsiębiorstwa.Wkonsekwencjidodanyart.554skorygowałpodnoszonedotądkoncepcjewzakresie
długówprzedsiębiorstwaiodpowiedzialnościzanie.
2.Wświetleart.554nabywcaprzedsiębiorstwalubgospodarstwarolnegojestodpowiedzialnysolidarnie
zezbywcązazobowiązaniazwiązanezprowadzeniemprzedsiębiorstwalubgospodarstwa,chybażewchwi-
linabycianiewiedziałotychzobowiązaniachmimozachowanianależytejstaranności.Regulacjatajest
wyrazemkoncepcji,którazakładajurydycznezwiązanieodpowiedzialnościzadługizaktywnymiskładni-
kamimajątkuprzedsiębiorstwalubgospodarstwarolnego239.Odpowiedzialnościnabywcyniemożnabez
zgodywierzycielawyłączyćaniograniczyć.Dopuszczanejesttakżewykorzystaniekonstrukcjiumownego
zwolnieniazdługuzart.519,którejzastosowaniewymagazgodywierzyciela.
Przyjętewomawianymprzepisiejurydycznepowiązanieodpowiedzialnościzaktywnymiskładnikamima-
jątkunależyuzasadniaćtym,żefunkcjąunormowaniajestochronainteresówwierzycieli.Wprzypadku
brakuzastosowaniakonstrukcjikumulatywnegoprzystąpieniadodługuszanseskutecznegozaspokojenia
wierzycielabyłybymniejsze,skoronabywcanabywazmajątkudłużnikaistotnyjegoskładnik-przedsię-
biorstwoczygospodarstworolne.
3.Artykuł554dotyczyzbyciaprzedsiębiorstwa,wrozumieniuart.551,lubgospodarstwarolnego,wrozumie-
niuart.553(wzakresiedefinicjiprzedsiębiorstwaigospodarstwarolnegozob.szerzejkomentarzdoart.551
i553).Przezzbycierozumiesiękażdączynnośćprawnąmającąnaceluprzeniesienieprzedsiębiorstwalub
gospodarstwanainnąosobę.Nabyciemożenastąpićtakżewwynikuzawarciakilkuumów,jeżeliwoląstron
skutektakinienastąpiłunoactu(zob.komentarzdoart.552)240.Przykłademzbyciaprzedsiębiorstwawro-
zumieniuart.554k.c.,jesttakżewniesieniegojakoaportudospółkizograniczonąodpowiedzialnością241.
Wątpliwościbudzi,czyodpowiedzialność,októrejmowawart.554,ponositakżenabywcazorganizowanej
częściprzedsiębiorstwa.Worzecznictwiemożnaznaleźćpoglądyaprobującetakąmożliwość242,stanowi-
skadoktrynysąjednakzróżnicowane243.Wątpliwościwynikajązwłaszczazkoniecznościprzesądzenia,czy
zorganizowanączęśćprzedsiębiorstwamożnajużuznaćzaprzedsiębiorstwo,wobecotwartegokatalogu
jegoskładnikówzart.551.Wydajesię,żeokolicznośćtapowinnabyćbadanaadcasum244,takżezuwagi
237Zob.szerzejJ.Widło,Przedsiębiorstwo…,s.13.
238Art.554k.c.zostałdodanyustawąz14.02.2003r.(Dz.U.Nr49,poz.408).
239Por.P.Drapała,Zwalniająceprzejęciedługówzwiązanychzprowadzeniemprzedsiębiorstwa,M.Praw.2002/10,s.441.
240Zob.wyrokSNz6.07.2005r.,IIICK705/04,OSNC2006/6,poz.103.
241WyrokSAwKatowicachz10.03.2022r.,VAga346/21,LEXnr3416220.
242Takm.in.wwyrokuSNz25.11.2005r.,VCK381/05,LEXnr180897.
243DyskusjędoktrynalnąiorzecznicząwtymprzedmiocieszerokoomawiaP.Rysiak,Cywilnoprawnaodpowiedzialnośćnabywcyzorganizowanej
częściprzedsiębiorstwawświetleart.554k.c.,M.Praw.2014/2,s.74in.
244Por.S.Buczkowski,GlosadoorzeczeniaSNz10.01.1972r.,ICR359/71,OSPiKA1972/12,poz.232.
MałgorzataBalwicka-Szczyrba
185
