Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
TytułIII.Mienie
Art.49
miotuposiadania(posiadaniemmogąbyćobjętejakieśelementy,np.fundamenty,wsporniki,niebędące
jeszczeurządzeniemprzesyłowym134).
10.Wsytuacjigdyprzedsiębiorcaniestałsięposiadaczemurządzeniaprzedprzyłączeniemdosieci(przykłado-
wourządzeniezostałowybudowaneprzezodbiorcę),skutekzart.49§1nastąpiostateczniewchwilipołą-
czeniaurządzeniazsieciąprzedsiębiorcy.Ztymbowiemmomentemprzedsiębiorcaniewątpliwienabędzie
posiadanierzeczy,gdyżobejmiewładztwonadurządzeniemwcelachzwiązanychzdziałalnościąprzesyło-
wą135.Nabycieposiadaniawtakimprzypadkunastąpibezwzględunato,czyzapomocątegourządzenia
nastąpifaktycznyprzesyłmediów.
III.Własnośćurządzeńprzesyłowych
11.Problematykawłasnościurządzeńprzesyłowychjestzłożona.Wokresiepowojennymdopoczątkulat90.
XXw.opróczKodeksucywilnegoobowiązywałyliczneustawyocharakterzepublicznoprawnym,atakże
inneaktyprawneregulującewłasnośćtychurządzeń.Przepisytychaktówprawnych,pozostającwzbiegu
zprzepisamiKodeksucywilnego,wykluczałyogólnąregulacjęonabywaniuwłasności136.Naocenęwłasno-
ściurządzeńwpływmiałytakżedokonanenapoczątkulat90.procesyuwłaszczenioweikomunalizacyjne.
Poprzełomielat1990/1991aktyprawneocharakterzepublicznoprawnymnieregulowałyjużwłasności
urządzeńprzesyłowych,stądzagadnienietonależyoceniaćnapodstawieregulacjikodeksowej137.
12.Wzwiązkuztraktowaniemart.49§1(wcześniejart.49)jakowyjątkuodzasadysupreficiessolocedit,wdok-
trynieiorzecznictwiewyrażonorozbieżnościwzakresieokreśleniapodmiotu,któremuprzysługujewłasność
urządzeńprzesyłowychwchodzącychwskładprzedsiębiorstwa138.Obecniezaugruntowanenależyuznać
stanowisko,żesamopodłączenieurządzeńdosieciprzezprzedsiębiorcęprzesyłowegoniemożewpływać
nastosunkiwłasnościowe,aponadtożewskładsieciprzedsiębiorcyprzesyłowegomogąwchodzićurządze-
niabędącejegowłasnością,jakrównieżte,któresąwłasnościąinnegopodmiotuizktórychprzedsiębiorca
korzystanapodstawietytułucywilnoprawnego,np.umowynajmu,atakżete,zktórychprzedsiębiorcako-
rzystabezumownie139.
13.Uznającurządzeniaprzesyłowepowejściuwskładprzedsiębiorstwazaodrębnerzeczyruchome,atakże
przyjmując,żefaktprzyłączeniadosieciniewpływanastosunkiwłasnościowe,należyprzyjmować,żewłaś-
cicielemurządzeniaprzesyłowegojestten,ktosfinansowałbudowęurządzeniaprzesyłowego.Tezętęnależy
uzasadnićliteralną,jakicelowościowąiracjonalnąwykładniąart.49§1i2140.Niewykluczatomożliwości
odmiennegookreślaniawłasnościurządzeńprzesyłowychprzezstronywumowie,wszczególnościjeżeli
budowaurządzenianastąpiławwykonaniutakiejumowy(zwrotnchybażestronypostanowiąinaczej”).
Zagadnienietodotyczyzwłaszczaprzyłączy,albowiemwumowieprzyłączeniowejmożliwejestokreślenie
przezstronywłasnościurządzeniaprzesyłowegopostronieprzedsiębiorcyprzesyłowego,mimożeniesfi-
nansowałonjegobudowy,bądźpostroniewłaścicielanieruchomościlubinnegopodmiotubędącegostroną
umowy(np.najemcynieruchomości),mimożetoprzedsiębiorcaprzesyłowysfinansowałjegobudowę141.
134Zob.szerzejM.Balwicka-Szczyrba,Korzystanie…,s.79-82.Poglądodmienny,iżwejścieurządzeniaprzesyłowegowskładprzedsiębiorstwa
nastąpijużwmomencienabyciaposiadaniaposzczególnychjegoelementów,cozwiązanejestzprocesembudowyurządzenia,wyraziłjednak
G.Matusik,Własnośćurządzeń…,2011,s.252.
135Takm.in.R.Rykowski,Statusprawnyurządzeń…,s.252.
136G.Matusik,Własnośćurządzeń…,2011,s.130.
137G.Matusik,Własnośćurządzeń…,2011,s.139.
138Znajważniejszychorzeczeńzob.uchwałaTKz4.12.1991r.,W4/91,OTK1991/1,poz.22;wyrokSNz26.02.2003r.,IICK40/02,LEXnr79748;
uchwałaSN(7)z8.03.2006r.,IIICZP105/05,OSP2007/7-8,poz.84;wyrokTKz7.11.2006r.,SK42/05,OTK-A2006/10,poz.148.Zob.szerzej
natentematG.Matusik,Własnośćurządzeń…,2011,s.130in.
139Zob.M.Balwicka-Szczyrba,Korzystanie…,s.83-86.Zorzecznictwazob.m.in.wyrokSNz18.11.2021r.,VCSKP67/21,LEXnr3283369.
140M.Balwicka-Szczyrba,Korzystanie…,s.86.
141Por.art.7ust.2pr.energ.,któryokreśla,żemiejscerozgraniczeniawłasnościsieciprzedsiębiorstwaiinstalacjipodmiotuprzyłączanego
stanowielementumowyoprzyłączenie.
MałgorzataBalwicka-Szczyrba
173
