Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
TytułII.Osoby
Art.17
Jakwynikazpowyższegowyliczenia,przewidzianawart.17reguładotyczy,popierwsze,czynnościpraw-
nychzobowiązujących,awięcpolegającychnazobowiązaniusięjednejstrony,tj.dłużnika,dookreślonego
działanialubzaniechania(świadczenia)narzeczdrugiejstrony,tj.wierzyciela142.Podrugie,omawiana
regułaobejmujeczynnościprawnerozporządzające,awięctakie,którepolegająnaprzeniesieniu,obcią-
żeniu,ograniczeniulubzniesieniuprawapodmiotowego143.Potrzecie,niebudziwątpliwości144,żezgoda
przedstawicielaustawowegoosobyograniczonejwzdolnościdoczynnościprawnychjestpotrzebnatakże
dodokonywaniaprzeztęosobęczynnościprawnychzobowiązująco-rozporządzających,awięctzw.czyn-
nościprawnychopodwójnymskutku.Ichistotapoleganatym,żeczynnośćprawnazobowiązującadoroz-
porządzeniazmocynormyprawnejwzględniewiążącejpociągazasobątakżeskutekrozporządzający
(zob.np.art.155§1)145.
Należydodać,żedoważnościdokonywanychprzezosobęograniczonąwzdolnościdoczynnościprawnych
niektórych,szczególniedlaniejdoniosłychczynnościprawnychzgodajejprzedstawicielaustawowegonie
jestwystarczająca.JakbowiemwynikazprzepisówKodeksurodzinnegoiopiekuńczego,przedstawiciel
ustawowymożeudzielićzgodynaichdokonaniedopieropouzyskaniuzezwoleniasądunaudzielenietej
zgody.Wprzypadkuosóbograniczonychwzdolnościdoczynnościprawnychpozostającychpodwładzą
rodzicielskąwymaganieuzyskaniauprzedniegozezwoleniasądudotyczyczynnościprzekraczającychzakres
zwykłegozarządu(art.101§3k.r.o.).Wprzypadkupozostałychosóbograniczonychwzdolnościdoczyn-
nościprawnych(awięcmałoletnichpowyżejlat13pozostającychpodopieką,osóbubezwłasnowolnionych
częściowoorazosób,dlaktórychustanowionodoradcętymczasowego)chodziowszelkieważniejszesprawy,
któredotycząosobylubmajątkutychosób(art.156,178§2k.r.o.,art.549§2k.p.c.).Zgodaprzedstawiciela
ustawowegoudzielonabezwymaganegozezwoleniasądujestnieważna146.
Uzależnienieważnościczynnościprawnychobjętychzakresemzastosowaniaart.17dokonywanychprzez
osobęograniczonąwzdolnościdoczynnościprawnychodzgodyjejprzedstawicielaustawowegowraz
zprzewidzianymwKodeksierodzinnymiopiekuńczymwymogiemuzyskaniawniektórychprzypadkach
zezwoleniasądunaudzielenietejzgodytworzytzw.systemkontrolinaddokonywaniemokreślonychpo-
staciczynnościprawnychprzezosobęograniczonąwzdolnościdoczynnościprawnych147.Kontrolętęspra-
wujeprzedstawicielustawowytejosoby(kontrolajednostopniowa),natomiastwprzypadkach,gdyoprócz
jegozgodywymaganejestzezwoleniesądunajejudzielenie,takżesąd(kontroladwustopniowa).
2.Stronączynnościprawnejdokonanejprzezosobęograniczonąwzdolnościdoczynnościprawnychjestta
osoba,natomiastzgodajejprzedstawicielaustawowegonadokonanietejczynnościjestzgodąosobytrzeciej
wrozumieniuart.63
148
.Oterminieudzieleniazgodyprzezprzedstawicielaustawowegorozstrzygaart.63
§1wpowiązaniuzart.18i19.Zprzepisówtychwynika,żewprzypadkuumówmożebyćonaudzielona
takżeprzedzawarciemumowyalbopojejzawarciu,natomiastwprzypadkujednostronnychczynnościpraw-
nychustawodawcanieprzewidujemożliwościudzieleniazgodypodokonaniutejczynności(zob.komentarze
doart.18i19).Oformie,wjakiejoświadczenieobejmującezgodęmabyćzłożone,mówiart.63§2.
Wart.17wskazano,żezgodaprzedstawicielaustawowegoosobyograniczonejwzdolnościdoczynności
prawnychjestpotrzebna-zzastrzeżeniemwyjątkówwustawieprzewidzianych-doważnościdokonywa-
142Z.Radwański,A.Olejniczak,Prawo…,2021,s.249.
143Z.Radwański,A.Olejniczak,Prawo…,2021,s.250.
144Taknp.J.Strzebińczyk[w:]Kodekscywilny…,red.E.Gniewek,P.Machnikowski,2016,art.17,ntI.2.
145Zob.Z.Radwański,A.Olejniczak,Prawo…,2021,s.251.
146Taknp.M.Pazdan,GlosadopostanowieniaSNz15.12.1999r.,ICKN299/98,OSP2000/12,poz.186,s.627;M.Watrakiewicz,Wiek…,s.519.
147Z.Radwański,A.Olejniczak,Prawo…,2021,s.292-294;zob.teżnp.T.Sokołowski[w:]Kodekscywilny…,t.1,red.A.Kidyba,2012,art.17,
nt1.
148Taknp.M.Watrakiewicz,Wiek…,s.517;zob.teżm.in.M.Gutowski,Bezskutecznośćczynnościprawnej,Warszawa2017,s.194.Natemat
zgodyosobytrzeciejwrozumieniuart.63k.c.zob.wszczególnościB.Jelonek-Jarco,Artykuł63k.c.-uwagidelegelataidelegeferenda
[w:]Rozprawyzprawacywilnego,własnościintelektualnejiprawaprywatnegomiędzynarodowego.KsięgapamiątkowadedykowanaPro-
fesorowiBogusławowiGawlikowi,red.J.Pisuliński,P.Tereszkiewicz,F.Zoll,Warszawa2012,s.117-139;M.Gutowski,Bezskuteczność…,
s.194-207.
AnitaLutkiewicz-Rucińska
91
