Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
oddawanabóstwombyłyjednymzpodstawowychobowiązkówkażdegomonarchy.SargonIInieprzestrzegająctejzasady
samsprowadziłnasiebiegniewbogówiichkarę.BardzopodobnieuzasadnianebyłopokonanieiobalenieNabonida
—ostatniegokrólaBabilonu.Takżeonokazałbrakpobożności,gdyprzezkilkalatnieprzybywałdoBabilonu,abywziąć
udziałwcorocznymświęcieakitu,któreztegopowoduniemogłosięodbyć.PozatymkapłaniMardukaoskarżali
NabonidaofaworyzowaniebogaSina,jako„panabogów”i„królabogów”.Nabonidszczególnączciąotaczałbowiem
bogaSinazmiastaHarran,skądpochodziłajegomatka.KazałrozbudowaćE–hulhul,świątynięSinawtymmieście
iszczególnątroskąotoczyłE–kisznugal—świątynięSinaznajdującąsięwUr.PonadtoNabonidprzeznaczyłswącórkę
En–nigaldi–NannędopełnieniatamfunkcjinajwyższejkapłankiZarzucanomutakże,żenałożyłnamieszkańców
Babilonujarzmo,„niedającchwilioddechu”.DlategobogowiewyznaczyliCyrusa,którypokonałNabonidaiodsunął
goodwładzy[123].
WliściebogaAszuradokrólaAszurbanipala,wktórymbóstwoodpowiadałowładcynajegopismodotyczącewojny
zkrólemBabiloniiSzamasz–szum–ukinem,znalazłasiętakżeetycznaocenapostępowaniaobuwładców.BógAszur
dobrzeoceniłpostępowanieAszurbanipala,zganiłnatomiastbuntkrólewskiegobrataSzamasz–szum–ukina:
Szamasz–szum–ukin,którynieprzestrzegałzaprzysiężonychwobecmnietraktatówiczyniłzłoprzeciwdobroci
Aszurbanipala,króla,ukochanegomegoserca,zamknąłemgowwięzieniuciężkimizwiązałem…Szamasz–szum–
ukin,przeklętyprzezmojąmoc,któregojaprzekląłem,zapomniałdobrejradyodnośnieswegożycia.Zpowodu
złychczynów,jakichsiędopuścił,jegobogowiepogniewalisię,zapomnieligoistanęlipowrogiejstronie…
Powierzyłemtwojejręceprzywróceniebogów,ozdobienieichsanktuariów.Nazgromadzeniuonisłuchali,
błogosławilitwojąkrólewskośćiprzedemnąwychwalaliwielcetwojedobreczyny”[124].
WpowyższymfragmenciebógAszuroceniającpostępowanieobukrólewskichbraciuznał,żeSzamasz–szum–ukin
dopuściłsięzdradyzaprzysiężonychtraktatów,zostałwięcukarany.NatomiastAszurbanipalprzywróciłkultbogów
iozdobiłichsanktuaria.JegoczynyznalazłyuznanieubogaAszura,zostałwięczanienagrodzony.Przestrzeganiezasad
ideologiikrólewskiejbyłozatemsprawdzianemwłaściwegopostępowaniaobuwładców.Prawidłowepostępowanie
monarchyznajdowałouznanieuludziiubogów,złespotykałosięznaganązichstrony.Bogowiemielipozatymmoc,
abyzadobreczynywynagradzać,azazłekarać.
InnymprzykłademwyrokuikarynałożonejnakrólaprzezbogówjestepizodzawartywutworzeLegenda
oNaramsinie.Tekstznanyjestzwersjistarobabilońskiejoraznowoasyryjskiej.Jegogłównymtematemjestkonieczność
okazywaniaprzezwładcówposłuszeństwabogompoprzezwypełnianieichpoleceń,któreprzekazujązapomocą
wróżbitów.Interesującynasepizodznajdujesięnapoczątkuutworu,ajegobohateremjestEnmekar—królUruk.Postu
latachjegopanowaniaboginiIsztarzadecydowałaozmianienatroniewUruk.WówczasnakrajnajechałUmmanmanda.
KrólEnmekarnieczekałnawyroczniewróżbitówiwyruszyłprzeciwwrogompokonującich.Jednakżezaniewysłuchanie
przezkrólawoliwielkichbogów,którąmieliprzekazaćwróżbici,bógSzamaszwydałnaniegowyrok.Cieńpośmiertny
królaicieniejegozmarłychpotomkówzostałyukaraneprzezbóstwo,ponieważkrólprzezswojedziałaniasprzeciwiłsię
wolibogów[125].Byłowięctonaruszeniefunkcjikapłańskiejwładcy,nakazującejposłuszeństwoizachowywanie
właściwegostosunkudobóstw.
Niewiemy,jakąkaręponiosłycieniekrólaijegopotomków,aletahistoriastałasięostrzeżeniemdlakrólaNaramsina,
abybyłposłusznybogom,którychwyrocznieprzekazująwróżbici.Bogowierządząświatem,akrólowiemająobowiązek
byćimposłuszni.
