Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.4Zaratusztrianizm—nagrodalubkarazauczynkiwżyciupośmierci
ReligiaZaratusztrywprowadziłaprawdziwąrewolucjęetycznąnastarożytnymBliskimWschodzie.Zgodnieznauką
dualizmugłoszonąprzezzaratusztrianizm,nazieminieustannietoczysięwalkapomiędzysiłamidobra
iporządku(asza)asiłamizłaikłamstwa(drug).Toczysięonawnaturzeitoczysięonawsercukażdegoczłowieka,
którywswoichmyślach,słowachiuczynkachmożeopowiedziećsięzadobremlubzazłem.Wybory,którychdokonuje
człowiekwciągużycia,mająkonsekwencjewjegolosachwprzyszłymżyciupośmierci.Zaratusztrianizmbardzomocno
wyeksponowałbowiemnaukęodalszymżyciuduchowegoelementuczłowiekapośmierciciała.Ktozażyciaprzestrzegał
prawanadanegoprzezAhuraMazdę,zaliczonybędziepośmiercidogronasprawiedliwych.Natomiastci,którzystanęli
postronieAngraMainju,będąnależećdogronanieprawych.Azatemtomyśli,słowaiuczynkibędądecydowałyotym,
gdzieduszezmarłychznajdąsiępośmierci.NietylkowięcpobożnośćrozumianajakooddawanieczciAhuraMazdzie
iAmeszaSpentommiałydecydowaćolosachczłowieka,aleprzedewszystkimjegodobreipraweuczynki,zgodne
zkodeksemetycznymzaratusztrianizmu.
Pośmiercikażdegoczłowiekaczekasąd,któremuprzewodniczyMitra,aktóryodbywasięnaMościeCzinwad.
Nawadzesprawiedliwościskładanomyśli,słowaiczynyzmarłego:najednejszalidobre,anadrugiejzłe.Jeśli
przeważałydobreuczynki,wówczaszjawiałasiępięknadziewczynajakoucieleśnieniepięknaduszyzmarłejosoby
iprzeprowadzałazmarłegodoraju:
StojącprzedświętymmostemCzinwadstworzonymprzezMazdę,ludziepytająoswojeduszeiodoczesnenagrody,
któretamoddają.Następnienadchodzidobrzezbudowana,silnaiwysokadziewica,zpsamipoobujejbokach,które
potrafiąrozpoznawać,sąpełnewdzięku,robiąto,ocoichonapoprosiisąniezwyklerozumne.Onaczynitak,
żeduszaszlachetnegoczłowiekawznosisięponad(boskągórę)Hara–berezati;umieszczająnadmostemCzinwad
wobecnościniebiańskichbogów…DuszesprawiedliwychzochotąpodchodządosiedzeniaAhuraMazdy,
dozłotegosiedzeniaAmeszaSpenta,doGaro–nmanem—domuAhuraMazdy,domuAmeszaSpenta,domu
wszystkichinnychświętychistot[20].
Jeślinatomiastwżyciuzmarłegoprzeważałozło,wówczasmostoddzielającystawałsięwąski,astraszliwawiedźma
zrzucaładuszęw„ciemność,wdół,dozatrutegoświata,doświatapiekła,wgłębokieprzepaści”[21].
Koncepcjażyciapośmierciinagrodybądźkaryzauczynkipopełnionezażycia,byłaistotnąnowościąwstarożytnym
świeciebliskowschodnim.Zaratusztrianizmpropagowałjednocześnieswójwłasnysystemetycznyopartynawierze
wAhuraMazdęijegoaszę.Wymiaretycznywszystkichmyśli,słówiczynówczłowiekazostałwzaratusztrianizmie
bardzomocnopodkreślony,jaknigdydotądwhistoriiBliskiegoWschodu.Religijnekoncepcjezaratusztrianizmumiały
teżznaczącywpływnaformowaniedoktrynyietykireligiijudaistycznejichrześcijańskiej.