Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Zdecydowanienależyunikaćkłótni:
Jeślinatknieszsięnakłótnię,odejdź,niezważajnanią!
Ajeżelijesttokłótniaztwojegopowodu,zagaśjejpłomień!
Kłótniajestbowiemjakszerokootwartydół,
Jestmuremnieutwierdzonym,któryochraniaprzeciwnika,
Onmyśliotym,coprzeszło,człowiekaobwinia.
Ztym,któryszukaztobązwady,niekłóćsięwięcej![27]
Akadyjskieradymądrościwinnymmiejscujeszczerazpotępiająoszczerstwaizalecająpanowanienadtym,cosię
wypowiadairadzą,abymówićwieledobrego:
Nierzucajoszczerstw,mówwieledobrego!
Niepowtarzajzłychrzeczy,wymawiajto,cojestdobre.
Ktokolwiekdopuszczasięoszczerstw,mówizłerzeczy,
ZakaręSzamaszścigaćbędziejegogłowę.
Niewypowiadajzbytwielusłów,strzeżswoichust,
Swychmyśliniewypowiadaj,nawetjeżelijesteśsam!
Coterazpowieszbeznamysłu,późniejzwrócisięprzeciwtobie.
Lepiejnakłońswójumysł,abypowstrzymałtwojąmowę![28]
ZokresustarobabilońskiegopochodzilistKusallumadobogaNanny,wktórymtenskarżysię,żezostałokradziony
przezElaliego,którywdodatkusplamiłsiękrzywoprzysięstwem.Elaliprzysięgałbowiem,żenieskrzywdziłKusalluma.
TenostatnijednakdomagasięodbogówprzekleństwadlaElaliegozazło,któremuuczynił.Takwięc
ikrzywoprzysięstwozostałowymienioneipotępionepośródinnychnieprawościjęzyka[29].
Innymproblememspołecznymporuszanymwliteraturzebliskowschodniejjestkorupcja.WpowstałympodkoniecII
tys.p.n.e.przepięknymHymniedobogasłońcaSzamaszakrytykujesięskorumpowanychsędziów.Jednocześnieich
łapówkarstwozostajeuznanezaczyn,któryspotkasięzkarąbożą:
Niesprawiedliwemusędziemuprzeznaczaszkajdany.
Tego,którybierzełapówkiipostępujeniezgodniezprawem,obciążaszgrzechem.
Ten,któryniebierzełapówek,
wstawiasięzasłabym,
miłyjestSzamaszowi,onprzedłużajegożycie[30].
KorupcjadosięgającasamychszczytówwładzypotępionateżzostaławutworzeUpomnieniedlaksięcia.Krytycezostał
poddanyzarównowładcawymuszającyłapówki,jakijegoskorumpowanidoradcyioficerowie:
JeżelisynowieNippurprzedstawiąksięciusprawę,aleonzażądaprezentuibędzieichdręczył,toEnlil,pankrajów,
obcegojakowrogaprzeciwniemupodniesie,wojskojegozostaniepokonane,aksiążęijegoludziebędąwłóczyćsię
ulicamijaknieroby…
Jeżelidoradcaluboficerwobecnościkróladoniesienanichiwtensposóbwymusinanichłapówkę,tonarozkaz
Ea,królaapsu,doradcyioficertenodmieczazginą,siedzibyichstanąsiępodobnerunie,pozostałościichwiatr
rozwieje,aczynyichzostanąoddanewichurze[31].
Zokresunowobabilońskiegopochodzicytowanyjużwcześniejdokument,wktórymprzedstawiasiękrólaNabonida
jakoprzywracającegorządyprawaisprawiedliwości.Dotychczasowynieładpolegałm.in.nanieuczciwościsędziów,
którzybraliłapówki:„Sędziowieci,biorącłapówkiiprezenty,doichsprawynieprzywiązująwagi,aprzestępcy
nieotrzymująkary”[32].Sprawiedliwywładcaukróciłtepraktyki.Zkoleizokresupanowaniakrólaasyryjskiego
AszurbanipalapochodziutwórliterackiSenksięciaKummy,wktórymznajdujesięprzykładnawróconegołapówkarza.
Choćtekstjestwtymmiejscuuszkodzony,możnasądzić,żenawrócenienastąpiłopodwpływemopowiadaniaksięcia
Kummyośnie,podczasktóregoznalazłsięonwkrainiezmarłychprzedNergalem.Księciudarowanezostałożycie,stąd
poprzebudzeniuwysławiałbogazaulitowaniesięnadnim.Musiałotozrobićwrażenienapewnympisarzu,którybrał
łapówki,albowiemzdecydowałsięzerwaćzkorupcją:
Natopewienpisarz,któryprzedtemprzyjmowałłapówki,wstąpiwszynamiejsceswegoojca,dziękimądrości,którą
Eamudał,wziąłtesłowapochwałydosercaipowiedziałdosiebie:„Abyniewiernośćnieprzyniosłamiszkody,
zawszebędęczynił,coNergalkaże”.Poszedłipowiedziałtowpałacu:„Toochronimnieprzedzłem”[33].
Kolejnezagadnieniepodejmowanewliteraturzebliskowschodniejdotyczystosunkudowrogówinieprzyjaciół.
Akadyjskieradymądrościzalecająodpłacaćdobremzazło:
Ztym,któryszukaztobązwady,niekłóćsięwięcej!
Temu,któryczynicizło,dobremodpłać!
Temu,któryjesttobienieprzyjazny,przeciwstawsprawiedliwość.
