Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Twojemuwrogowiprzeciwstawswójumysł,
alejeżelijestonzazdrośnikiem,dajmunadmiernie[34].
InnyutwórpochodzącyzXIV–XIIIw.p.n.e.,InstrukcjeiradySupe–ameli,odnosisiędokwestiiwrogości,intryg
ipodstępów:
Intryga,podstęp,nieustającawrogość—
Nażadenztychczynówniezwracajuwagi
Potępionazostajetakżekradzież:„Synumój,zezłoczyńcąnieokradajrównegodlaswejkorzyści”[35].
Wśródwartościpropagowanychwliteraturzemądrościowej,aistotnychtakżewżyciudworskimtamtychczasów,
należywymienićlojalnośćiuczciwość.Akadyjskieradymądrościopisujątewartościwodniesieniudoosób,którezostały
powołaneprzezksięciadosłużeniamu:
Synumój—gdybybyłowoląksięcia,abyśnależałdoniego,
strzeżjegopieczęci,przywiążjądoswegociała.
Otwórzskarbiec,wejdźtam,
opróczciebieniebędziewnimnikogoobcego.
Zobaczyszwnimbogactwabezmiary.
Niekierujoczukużadnemuztychprzedmiotów!
Niezamyślajuczynićczegośukradkiem,
Gdyżpóźniejmożebędąbadalitęsprawę,
Najawwyjdziewszelkiczyn,którypopełniłeśpotajemnie[36].
Innawartośćspołeczna—przyjaźń,zostałanajbardziejdocenionawEposieoGilgameszu,któryjestm.in.opowieścią
oprzyjaźniGilgameszaiEnkidu.Tenostatni,utworzonyprzezbogów,abystaćsięwrogiemGilgamesza,popierwszej
znimwalce,zostajejegoprzyjacielem.Odtądwspólnieprzeżywająróżneprzygody,ażdośmierciEnkidu.Rozpacz
Gilgameszapośmierciprzyjacielaopisanawtablicy8eposu,jestchybanajwymowniejszymświadectwemwartości
utraconejnazawszeprzyjaźni,ajednocześnietekstemniezwyklewzruszającymtakżedziś,potrzechtysiącachlatodjego
napisania:
TknąłsercaGilgamesz.Serceniebije.Zakryłmuoblicze,jakoblubienicy,przyjacielowiswemu.Jakorzeł
nadzwłokamikrąży.Jaklew,któremulwiętawpaśćwpadły,tamisamsięmiota.Włosswójjakzgrzebłemrwie
imierzwi.
NajlepszeodzieniezdarłzsiebieGilgamesz,jaknieczystąszmatępreczcisnął…
PodniachiponocachpłakałGilgamesz.DogrobuEnkiduskładaćniekazał.Czynagłosjegoniewstanie
przyjaciel?Sześćdniprzeszło,siedemnocyminęło,wnosieEnkidusięczerwiezalęgły.
Wdzieńsiódmykazałgopochować[37].
SwegorodzajupodsumowaniemnajważniejszychwartościspołecznychMezopotamiijesttekstnatabliczceznalezionej
wNiniwie.Ztekstutegowynika,żeowymizalecanymiwartościami,wedługktórychnależyorganizowaćsweżycie,są:
pobożność,prokreacja,pracowitośćipedagogia:
Tyzanośprzedboganieustannieswojemodlitwy.
Staleprzynośdobrowolnąofiarębogu,którycięstworzył,
pokorniepochylonystójprzedboginiąswegomiasta,abyobdarowałaciępotomstwem.
Troszczsięobydło,pamiętajouprawiepól.
Osynaicórkęmiejstaranie,
aleniechsynicórkatakżeciągnąnosidłalektyki[38].
SpołeczeństwastarożytnegoBliskiegoWschoduuznawałypraktykęprostytucjisakralnej.Nietolerowałynatomiast
takichzachowańseksualnychjakkazirodztwoihomoseksualizm.KodeksHammurabiegoprzewidywał,żeojciecwinny
kazirodztwazeswącórkązostaniewygnany(§154),podobniebyłowprzypadku,gdysynpośmierciojcamiałstosunek
seksualnyzeswąmacochą—byłonwypędzonyzojcowskiegodomu(§158).Natomiastkazirodztwosynazmatką
pośmierciojcabyłokaranespaleniemobydwojga(§157).Prawaśrednioasyryjskiekarałynatomiasthomoseksualizm.
Osobęwinnątegoczynupoddawanowykastrowaniu(Tab.A,§20).Zaratusztrianizmuważałnatomiasthomoseksualizm
za„grzech,dlaktóregoniemaodpuszczenia”[39].
