Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Nalałdoformyprzynoszącąszczęściewodę;
Agdytouczynił,bitowbębny.
Posmarowałformęmiodem,najlepsząoliwą,najlepszączystąoliwą…
Uniósłświętykosz,podszedłdoformy,
Gudearozrobiłglinęwformie,
Dopełniłwszystkichwłaściwychobrzędów,
Wspanialeułożyłcegłęmuruświątyni…
Uderzyłwformę,odsłoniłuformowanącegłę…
Bógsłońcaradowałsięcegłą,którąGudeaułożyłwformie…
Gudeaprzyniósłformędoświątyni,
Wyjąłcegłęzformy…
Gudeaprzygotowałcegłę,zaniósłdoświątyni,
Położył,byustalićplanświątyni…
Gudea,którywybudowałświątynię,
Zaniósłkoszdoświątyni,jakgdybytobyłaświętakorona;
Położyłfundamenty…[80]
Opisanyrytuałuformowaniapierwszejcegłyupamiętnianozazwyczajprzezwykonanieposążkówukazującychwładcę
przywykonywaniutejpracy.Posążkitenastępniezakopywanowfundamentachświątyni.Najczęściejfigurki
przedstawiaływładcęzkoszemdotransportumateriałówbudowlanychniesionymnagłowie.Takzostałprzedstawiony
królUrnammupanującywlatach2254–2218p.n.e.Władcatenodnowiłwieleświątyń,m.in.świątyniębogaEnlila
wNippur.NiecoinaczejwyglądałyfigurkifundacyjnewładcówLagasz.Ukazywałyonekrólatrzymającegowoburękach
ogromnygwóźdź.TakzostałprzedstawionykrólUrbabazLagasz,panującywXXIIw.p.n.e.Inskrypcjedołączone
dotychfigurekpotwierdzaływłaściwewykonanierytuałówzwiązanychzbudowąświątyni.Tenzwyczajprzetrwał
ażdookresunowoasyryjskiego.ZtegoczasupochodziodnalezionastelakrólaAszurbanipalaprzedstawiającawładcę
dźwigającegonagłowiekoszzcegłamidobudowyświątyni.InskrypcjanasteliupamiętniaodbudowęEzidy—świątyni
bogaNabuwBorsippieprzezAszurbanipala[81].
Innymelementemideologiikrólewskiejbyłoprzedstawianiewładcówjakodobrodziejówzabiegającychopomyślność
swoichpoddanych.Możliwe,żedotegoelementuwizerunkukrólewskiegonawiązywaliciwładcy,którzywswych
aktachprawnychustanawialitaryfywynagrodzeniadziennegodlapracownikówróżnychzawodów.Jednymztakich
władcówbyłHammurabi.WjegoKodeksieprawznajdująsiętakżeprzepisywyznaczającedziennewynagrodzenie
robotnika,któregowysokośćuzależnionabyłaodporyrokuizwiązanejztymintensywnościpracnapolach.Pozatym
wymienionesądniówkidlatakichrzemieślnikówjaktkacz,snycerz,kowal,stolarz,szewc,budowniczy,rzemieślnik
obrabiającymetalelubtrzcinę—otrzymywalioniodpowiednioczterylubpięćziarensrebra(§274).Osobnopodanejest
wynagrodzenierocznezausługidlażeglarza—sześćgurówzboża(§239),oracza—osiemgurówzboża(§257),wolarza
—sześćgurówzboża(§258)idozorcydowypasaniabydłarogategoinierogacizny—osiemgurówzboża(§261).
WKodeksieHammurabiegoznajdująsiętakżeprzepisypodającewysokośćhonorariumzawykonaniejednostkowego
dziełalubusługiocharakterzemedycznym.Wysokośćhonorariumzależałaprzytymodtego,jakąpozycjęspołeczną
zajmowałusługobiorca—imwyższą,tymwyższabyłazapłata.Kodekswymieniawykonanieprzezlekarzaciężkiej
operacjilubotwarciełukubrwiowego(§215–217).Jeślioperacjasięudała,pełnoprawnyobywatelmusiałzapłacić
10szeklisrebra,członekklasypoddanych5szeklisrebra,ajeślioperowanymbyłniewolnik,wówczasjegowłaściciel
płacił2szeklesrebra.Innąwymienianąoperacjąbyłouleczeniezłamanejkościlubchoregościęgna(§221–223).
Poudanejoperacjipełnoprawnyobywatelpłacił5szeklisrebra,członekklasypoddanych3szeklesrebra,awłaściciel
niewolnika,któremuprzeprowadzonotakąoperację,płacił2szeklesrebra.Jeślizaśoperacjasięnieudała,lekarzponosił
karę,którabyłastopniowalnawzależnościodpozycjispołecznejoperowanego.Taknaprzykład,jeślipociężkiejoperacji
umarłpełnoprawnyobywatellubgdylekarzzniszczyłjegookopootwarciumułukubrwiowego,wówczaslekarzowi
miałazostaćuciętaręka(§218).Jeślioperacjabyłaprzeprowadzanananiewolnikuitenzmarł,wówczaslekarzmusiał
zrekompensowaćtęstratędostarczeniemwłasnegoniewolnika(§219).Jeślinatomiastzniszczyłokoniewolnikowi
otwierającjegołukbrwiowy,musiałzapłacićpołowęcenykupnategoniewolnika(§220).
Podanejesttakżehonorariumweterynarzazawykonanieciężkiejoperacjibydłurogatemulubosłu(§224),
budowniczegozawybudowaniedomu(§228),żeglarzowizauszczelnieniełodzi(§234).Wtychprzypadkachhonorarium
byłojednakowe,niezależnieodtego,kimbyłzleceniodawca.Jednocześniepodanesąkaryzawadliwewykonaniedzieła
lubusługi.Podamytukarydlabudowniczego.Jeślizbudowanydomzawaliłsię,budowniczymusiałzawłasneśrodki
odbudowaćtendomipokryćstratymaterialnewłaściciela(§232).Jeśliprzyzawaleniudomuzginąłjegowłaściciel,
wówczasbudowniczymusiałponieśćkaręśmierci(§229),jeślizginąłsynwłaścicieladomu,należałozabićsyna
budowniczego(§230),ajeśliponiósłśmierćniewolnikwłaściciela,budowniczymusiałdaćniewolnikawjego
miejsce(§231).
KodeksHammurabiegozawieratakżeprzepisyokreślającekaryzauchybieniawwykonaniuzawartejumowywkilku
innychusługach.Tymrazemjednakkarauzależnionajestnieodpozycjispołecznejzleceniodawcyusługi,aleodstopnia
winyusługodawcy.Taknaprzykładpasterzodpowiadałzapowierzonąmutrzodęwtensposób,żezakażdyubytek
wstadzie,powstaływskutekjegoniedbałości,musiałdostarczyćodpowiedniąliczbęsztukbydła(§263).Jeślidopuścił
dopowstaniaświerzbuwśródzwierząt,musiałtoodpowiedniowynagrodzić(§267),podobniejaksamowolne
