Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wspomnianemodlitwyiprośbykierowaneprzezwładcówdobogówowsparciewwalcebyłydomenąnietylkokrólów
asyryjskich.ZokresunowobabilońskiegozachowałasięmodlitwakrólaNabuchodonozoraIIdobogaSzamasza,wktórej
prosim.in.opomocpodczaswalki:
Wrazzzaciekłąbroniąprzygotowanądowalki
bądźty,Szamaszu,ochronąmegowojska…
Natwójwzniosłyrozkaz,
któregoniemożnazmienić,
niechbrońmojabędzieostra.
Brońwroganiechbędziebezsilna[109].
ZesteliNabonidawHarrandowiadujemysię,żebezdecyzjibogówniemożliwebyłoprowadzeniedziałańwojennych,
iżetowłaśniedziękibogom,wrogowieBabiloniiwysyłaliposelstwapokojuiprzyjaźnidokrólababilońskiego.Innizaś
nieustępliwiwrogowiezostalipokonaniprzezbogówizmuszenidouległościwobeckrólaNabonida:
NarozkazSinaiIsztar,panibitwy,bezktórejwrogościipokojuwkrajuniema,iżadnabitwaniemożemieć
miejsca,ręceswojenadnimirozłożyłaikrólowieEgiptu,Medii,krajuArabówiwszyscywrodzykrólowiewysyłali
miposelstwapokojuiprzyjaźni.CosiętyczyludzikrajuArabów,którzysąodwiecznymiwrogamiAkkaduiktórzy
zawszebyligotowirabowaćigrabić,narozkazbogaSinabógNergalbrońichpołamałiwszystkichdostópmoich
ugiął[110].
PodobneopinieiprzekonaniabyłypowszechnenastarożytnymBliskimWschodzie.Boskiewezwaniedowojny
inastępniepomocokazywanaprzezbogówwalczącemukrólowiijegoarmiipoświadczonesąnietylkodlaAsyrii
iBabilonii,aletakżedlainnychośrodkówpolitycznychtamtegorejonu.Ważnymzabytkiemzobszarubezpośrednio
sąsiadującegozIzraelemjeststelakrólaMoabuMeszy(ok.890–860r.p.n.e.),zktórejdowiadujemysięoideologii
wojennejtegowładcy.TakżeitutajbógKemoszwydajepoleceniakrólowiMeszyisamprzepędzawrogiegomukróla
Izraela:
Kemoszpowiedziałmi:„Idź,zdobądźnaIzraeluNebo!”Poszedłemtamnocąiwalczyłemprzeciwniemuodświtu
dopołudnia,izdobyłemje,izabiłemwszystkich:7000mężczyznichłopców,kobietidziewcząt,takżeciężarnych,
ponieważpoświęciłemichAsztar–Kemoszowi.ZabrałemstamtądbaranyJahweizaciągnąłemjeprzedKemosza.
AkrólIzraelazbudowałJahasiprzebywałtam,walczączemną,aleKemoszprzepędziłgoprzedemną,kiedy
wziąłemdwustuwyborowychmężówzMoabuipoprowadziłemprzeciwkoJahasizawładnąłemnim,abyprzyłączyć
jedoDibonu[111].
WrazzprzybyciemPersówiopanowaniemprzeznichBliskiegoWschodumiejscedotychczasowychbogów
asyryjskichibabilońskichzająłAhuraMazda.ToonpomagałkrólomperskimpodbićkrainyBliskiegoWschoduistłumić
powstania.JednymznichbyłbuntmagaGaumaty,któryzostałstłumionyprzezkrólaperskiegoDariusza.Inskrypcja
wyrytanaskaleBehistunopisujepokonaniebuntownikówprzezDariuszaipomocAhuraMazdy:
ProsiłemopomocAhuraMazdę,AhuraMazdamipomógł.Minęło10dnimiesiącabagajadisz,wtedyjazgarstką
ludzizabiłemtegomagaGaumatęitychjegostronników,którzybylinajważniejsi.WtwierdzySikajauwatisz
wrejonieNisajawMedii,tamgozabiłem.Odebrałemmukrólestwo.ZłaskiAhuraMazdystałemsiękrólem.Ahura
Mazdapowierzyłmikrólestwo[112].
Wideologiiwojennejkrólówperskichpojawiająsięjużjednaknowe,istotneakcenty.BógAhuraMazdapomaga
królompokonaćichwrogów,którzynieczcząprawdziwegoboga.Widocznetojużjestwdalszejczęściinskrypcji
naskaleBehistun.DariuszopisujeswojewalkizElamitamiiScytami:
MówiDariusz,król:Otoczegojadokonałemwdrugimitrzecimroku,odkądzostałemkrólem.KrajzwanyElamem
zbuntowałsię.PewienczłowiekimieniemAtamaita,Elamita,oniuczyniligoswoimwodzem.Potemwysłałem
wojsko.PewienczłowiekimieniemGaubaruwa,Pers,mójpoddany,jagomianowałemdowódcą.WtedyGaubaruwa
poszedłzwojskiemdoElamu.WydałElamitombitwę,zniszczyłichischwytałichwodza.Przyprowadził
godomnie,jazabiłemgo.Potemkrajstałsięmój.
MówiDariusz,król:CiElamicibyliniewierzącyiAhuraMazdaniebyłprzeznichczczony.JaczciłemAhura
Mazdę.ZwoliAhuraMazdypostąpiłemznimi,jakchciałem.
MówiDariusz,król:KtoczciAhuraMazdę,jakdługotoczyni,takdługobędzietrwałjegoródzażyciaipośmierci.
MówiDariusz,król:NastępniewyruszyłemzmoimwojskiemnaScytów.WtedyScytowiewczapkachszpiczastych,
gdydoszedłemdorzeki,wojskoprzeprawiłosię.Scytówpobiłem.Częśćschwytanoiprzyprowadzonoichdomnie.I
jaichzabiłem.IchwódzimieniemSkuncha,jegowziętodoniewoli.Innegouczyniłemwodzem…
MówiDariusz,król:ScytowiebyliniewierniinieczciliAhuraMazdy.JaczciłemAhuraMazdę.DziękiAhura
Mazdzietakznimipostąpiłem,jakabyłamojawola[113].
Innywładcaperski—królKserksesopisujenadwóchtabliczkachznalezionychwpałacukrólowejwPersepolis
iwPasargadachstłumieniepowstania,jakiewybuchłowkrajach,nadktórymipanowaliPersowie.Buntzostałstłumiony
dziękipomocyAhuraMazdy.Jednakże,wzwiązkuztym,żewjednymzkrajówbuntownikówczczonodewy,król
