Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
J.Konturek,Gastroenterologiaihepatologiakliniczna,Warszawa2006
ISBN83-200-3188-5,©byWydawnictwoLekarskiePZWL2006
Zaburzeniapołykania.Niestrawność
7
Wymiotynależyodróżnićodzwracaniapokarmów(regurgitatio),którecharak-
teryzujesięrefluksemtreściżołądkowejdoprzełykuijamyustnej,któremunieto-
warzyszygwałtownyskurczmięśnipowłokbrzusznych.
ZABURZENIAPOŁYKANIA
Określenie.Podpojęciemzaburzeńpołykania(dysphagia)należyrozumiećutrud-
nioneprzechodzeniepokarmówzjamyustnejprzezprzełykdożołądka.Dysfagię
ztowarzyszącymibólamiokreślasięjakoodynofagię.
Etiopatogeneza.Wzależnościodmiejscautrudnionegopasażuwyróżniasię
tzw.dysfagięprzedprzełykową,zwanąwnieżustno-gardłową,orazdysfagięprze-
łykową.Dysfagiaustno-gardłowacharakteryzujesiętrudnościamizrozpoczęciem
połykania.Przyczynądysfagiiustno-gardłowejnajczęściejzaburzeniaośrodko-
wegoiobwodowegoukładunerwowego(guzymózgu,wiądrdzenia,porażenierze-
komoopuszkowe,stwardnienierozsiane,myastheniagravis),rzadziejzaburzenia
motoryczne(dysfunkcjagórnegozwieraczaprzełyku)lubchorobymięśni(amiotro-
fie,zapaleniemięśni,miopatiahipotyreotyczna)orazzmianyzapalnelubanato-
micznetegoodcinkaprzełyku(uchyłekZenkera,nowotworygardłalubtchawicy,
nowotworyuciskająceodzewnątrznaprzełyk).
Dysfagiaprzełykowauwarunkowanajestnajczęściejprzeszkodąmechaniczną
(nowotwory,zwężeniepozapalnelubpooparzenioweprzełyku,pierścieńSchatzkie-
go,ciałaobce,uchyłkiprzełyku,ucisknaprzełykodzewnątrzprzeznowotwory
lubtętniaki),rzadziejzmianamizapalnymi(wywołanymigrzybicą,wirusami,bak-
teriami,szczególnieuchorychnaAIDSlubleczonychlekamiimmunosupresyjny-
mi)lubzaburzeniamimotorycznymiprzełyku(skurczprzełyku,zespółPlum-
mera-Vinsona).
Rozpoznanieiróżnicowanie.Szybkieustalenieprzyczynydysfagiimaistotne
implikacjelecznicze.Choćwywiadymogąukierunkowaćpostępowaniediagno-
styczne,niemogąjednakzastąpićbadańobrazowych.Pierwszymbadaniemobra-
zowymuchoregozdysfagiąjestrentgenowskiebadanieprzełykuzużyciempapki
barytowej,zaśbadaniemkolejnymezofagoskopia,wczasiektórejnależywykonać
wraziepotrzebybadaniebioptyczneorazpobraćmateriałdobadaniamikologicz-
nego,wirusologicznegolubbakteriologicznego.Wpostępowaniudiagnostycznym
możebyćpomocnyalgorytmprzedstawionynaryc.1.1.Wzaburzeniachczynności
motorycznejprzełykucennymbadaniemjestmanometriaprzełykowa.Wrozpozna-
niuzespołuPlummera-Vinsonaważnejestbadaniemorfologicznekrwiistężenia
żelazawsurowicy(niedokrwistośćsyderopeniczna).
NIESTRAWNOŚĆ
Określenie.Treśćizakrespojęcianiestrawność(dyspepsia)nieznajdująpo-
wszechnejakceptacjianiuchorych,aniulekarzy.Dlategoteżjestrzecząważną,by
choryopisałswojedolegliwości,ichlokalizację,czastrwaniaorazrelacjęczasową
ichwystępowaniawstosunkudomomentuspożywaniaposiłków.Ważnajestrów-
nieżinformacjaozależnościwystępowaniaobjawówniestrawnościpospożyciu
tylkookreślonychpokarmów(np.grochu,fasoli).