Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
J.Konturek,Gastroenterologiaihepatologiakliniczna,Warszawa2006
ISBN83-200-3188-5,©byWydawnictwoLekarskiePZWL2006
10
1.Symptomatologiachoróbukładupokarmowego
WZDĘCIA
Określenie.Wzdęcie(flatulentia)jesttosubiektywneuczucierozdęciajelitzwięk-
szonąilościągazów.
Etiopatogeneza.Wbrewdawniejszympoglądomwzdęcianiezawszesąspo-
wodowanerozdęciemjelitprzezgazyznajdującesięwświetlejelita.Wykazano,że
ilośćgazówjelitowychuosóbskarżącychsięnawzdęciaczęstojesttakasama,jak
uosóbniepodającychtakichdolegliwości.Stąduważasię,żeprzynajmniejunie-
którychchorychwzdęciasąnastępstwemzaburzonejczynnościmotorycznejjelit
(nadmiernareaktywnośćskurczowamięśniówkijelitowejnabodziecmechaniczny
płynącyzeświatłajelita).Niemniejjednakuwiększościchorychwzdęciasąspo-
wodowanerozdęciemjelitgazami,znajdującymisięwzwiększonejilościwjeli-
tach.
Źródłamigazówznajdującychsięwjelitachsą:
1)powietrzepołkniętewrazzpokarmamiwczasiespożywaniaposiłków;
2)dwutlenekwęglauwalniającysięwczasiereakcjiwodorowęglanów(zawar-
tychwsokutrzustkowymiżółci)zkwasamiorganicznymi(kwasytłuszczowe)
inieorganicznymi(kwassolny)zawartymiwpokarmachlubsokużołądkowym
oraz
3)gazybędącewynikiemdziałalnościfermentacyjnejflorybakteryjnej,głów-
niejelitagrubego.
Wwarunkachfizjologicznychczłowiekwydalawciągudobyokoło1000ml
gazówjakonwiatry”.Składająsięonegłówniezwodoru,azotu,dwutlenkuwęgla
imetanu.Zawierajątylkośladoweilościsiarkowodoru,amoniaku,pochodnych
skatoluiindoluorazlotnychkwasówtłuszczowych.Sąonewynikiemdziałania
bakteriijelitowychnaniestrawialneprzezczłowiekaskładnikipokarmowe(niektó-
rewęglowodany,takiejakrafinoza)lubbiałka.Ilośćtychgazówzależyodrodzaju
spożytychpokarmów(wzrastapospożyciufasolilubgrochu)orazaktywnościen-
zymówzawartychwsokachtrawiennych.
Uchorychzzespołemupośledzonegotrawienia(np.wniedoborzelaktazy)lub
wchłaniania(stanyzapalnejelit)dobowailośćgazówgwałtowniewzrastaimogą
onebyćprzyczynąwzdęć,bólówioddawaniadużejilościwiatrówognilnymzapa-
chu.Niestrawionelubniewchłanianewjeliciecienkimskładnikipokarmowedosta-
jąsiędojelitagrubego,gdziestanowiądoskonałąpożywkędlaznajdującejsiętam
florybakteryjnej.
Objawykliniczne.Chorzyskarżąsięnauczucierozdymaniaibólebrzucha
ustępującepooddaniuwiatrów,wpozycjileżącejlubpośnie.Zwyklewzdęciana-
rastająwciągudniaiustępująpoprzespanejnocy.Badaniemprzedmiotowym
uniektórychchorychstwierdzasięnasiloneburczeniewbrzuchu.
Różnicowanie.Uchorychwykazującychpowiększenieobwodubrzuchalub
objawybębnicy(meteorismus)zachodzipotrzebaprzeprowadzeniabadańwyklu-
czającychniedrożnośćmechanicznąjelitoraztakiestanychorobowe,jakwodo-
brzusze,guzynarządówjamybrzusznejiciążęrzekomą.Gnilnyzapachoddawa-
nychprzezchoregogazówmożesugerowaćwystępowaniezespołuupośledzonego
trawienialubwchłaniania.
