Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
J.Konturek,Gastroenterologiaihepatologiakliniczna,Warszawa2006
ISBN83-200-3188-5,©byWydawnictwoLekarskiePZWL2006
18
1.Symptomatologiachoróbukładupokarmowego
BIEGUNKI
Określenie.Biegunka(diarrhoea)oznaczaoddawaniepłynnego,półpłynnegolub
papkowatego(nieuformowanego)stolcaczęściejniż3razynadobę,przyczym
łącznailośćoddawanegokałuprzekracza250gizawierawięcejniż7gtłuszczów.
Etiopatogeneza.Biegunkimogąbyćspowodowane:
1)substancjamiosmotycznieczynnyminiewchłanianymiprzeznabłonekjelito-
wy(biegunkiosmotyczne);
2)nadmiernąsekrecjąpłynówdoświatłajelitaindukowanąjadamibakteryjny-
mi(np.wibriotoksyna),hormonami(np.wazoaktywnypolipeptydjelitowy–VIP),
solamikwasówżółciowychlubhydroksylowanymikwasamitłuszczowymi(bie-
gunkisekrecyjne);
3)nadmiernymprzenikaniempłynówustrojowychprzezchorobowozmieniony
nabłonekjelitowy(biegunkiwysiękowe–mogąbyćspowodowanezmianamiza-
palnymipochodzeniabakteryjnego,wirusowego,pasożytniczego,mikologicznego,
toksycznegolubimmunologicznego);
4)upośledzonymwchłanianiem(defektywzakresietransportuskładnikówpo-
karmowychprzezbłonęśluzowąjelit)lubtrawieniemskładnikówpokarmowych
(np.niedoboryenzymówtrawiącychwęglowodany,białkaczytłuszcze);
5)zwiększonąaktywnościąmotorycznąjelit(najczęściejuwarunkowanązmie-
nionąaktywnościąukładuautonomicznego)lub
6)współdziałaniemdwóchlubwięcejczynnikówwymienionychwyżej.
Biegunki,niezależnieodetiologii,mogąbyćprzyczynąpoważnychzaburzeń
gospodarkiwodno-elektrolitowej(odwodnienie,hiponatremia,hipokaliemia,hipo-
chloremia)ikwasowo-zasadowej(kwasicanieoddechowaspowodowanautratąza-
sad).
Różnicowanie.Wceluustaleniaprzyczynybiegunkiniezwykleważnesąwy-
wiady.Powinnyoneodpowiedziećnanastępującepytania:
1.Czybiegunkimającharakterostryczyprzewlekły?
2.Ilestolcówchoryoddajewciągudoby?
3.Jakajestkonsystencja,zapachiwyglądoddanegokału(domieszkikrwi,ro-
py,zapachgnilny)?
4.Czybiegunkomtowarzysząbólebrzucha?
5.Czyczęsteoddawaniestolcawystępujetylkowciągudnia(jaknp.ucho-
rychzjelitemdrażliwym),czyteżprzezcałądobę(cosugerujebiegunkiuwarun-
kowanezmianamiorganicznymiwprzewodziepokarmowym)?
6.Czychoryzażywaleki(antybiotyki,cytostatyki,lekiimmunosupresyjnelub
przeczyszczające)?
7.Czyistniejezależnośćwystępowaniabiegunekodrodzajuiporyspożytych
pokarmów?
8.Czychorynieleczysięzpowodudolegliwościinnychniżbiegunki(współ-
występowaniechorobyserca,wątrobyidrógżółciowych,trzustki,narządówwy-
dzielaniawewnętrznego,np.nadczynnościtarczycy,niedoczynnościnadnerczy,
itp.)?
Należyrównieżzebraćdokładnewywiadydotycząceprzebytychchorób(gruź-
lica),stylużycia(zakażenieHIVuhomoseksualistówinarkomanów),pracyzawo-
dowej(kontaktztoksynami)iprzyzwyczajeńdietetycznych.
