Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
nia(zob.dalej).Ekscytotoksycznośćmożedotyczyćnietylkokomórekneuronalnych,
aletakżekomórekglejowych.Naprzykładoligodendrocytytworząceaksonalnąosłonę
mielinowąmogąulegaćzniszczeniuprzynadmiernympobudzeniureceptorówgluta-
minianergicznych(czylidlakwasuglutaminowego).Ekscytotoksycznośćmożebyćwięc
przyczynądemielinizacjiwstwardnieniurozsianym(sclerosismultiplex).
Uszkodzeniemitochondriów,powodującezachwianierównowagienerge-
tycznejkomórek,prowadzinieuchronniedoichzniszczenia.Jednązprzyczynjest
nadmiernewytwarzaniewolnychrodników,czylitzw.stresoksydacyjny(zob.dalej).
Wartododać,żedługotrwałystresoksydacyjnymożebyćjednymzmechanizmów
uszkodzeniakomórekmózgowychwwynikuzakażeniaHIV,atakżewprzebieguin-
nychzakażeńwirusowych.
CHOROBAPARKINSONA
Uwagiwstępne
Chorobętęopisałw1817r.JamesParkinson.Około5%ludzinaświeciecierpi
namniejlubbardziejzaawansowanejejformy.Jakkolwiekobjawychorobyjużroz-
winiętejnienastręczajątrudnościdiagnostycznych,torozpoznaniewczesnejesttrudne
itylkook.10%pacjentówmaprawidłowopostawionądiagnozęwpierwszymroku
choroby.Olbrzymiemożliwościkompensacyjnemózgu(tzw.plastycznośćmózgu)
sprawiają,żechorobajestniemalniedostrzegalnawpierwszymokresie.
Podstawowymzaburzeniemprzyczynowozwiązanymzgłównymiobjawami
chorobyjestniedobórdopaminyiuszkodzeniaprzekaźnictwadopaminergicz-
negowtzw.układzienigrostriatalnymmózgu.Układtenłączyistotęczarną(substan-
tianigra),zawierającąciałakomórekdopaminergicznych,zprążkowiem(striatum)
(ryc.5.10),stanowiąc–opróczukładudopaminergicznegomezolimbicznegoipod-
Rycina5.10.
Układydopaminergicznenigrostriatalnyimezolimbiczny;A10–komórkidopaminergiczneiszlak
mezolimbiczny,A9–istotaczarnaiszlaknigrostriatalny,ACC–jądropółleżąceprzegrody(nuc-
leusaccumbens),AM–ciałomigdałowate(corpusamygdaloideum,CP–jądroogoniaste(nucleus
caudatus)orazskorupa(putamen),PFC–koraprzedczołowa(prefrontalcortex),PPC–kora
przedgruszkowata(prepyriformcortex).
97
