Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.ZADANIAICELEPATOFIZJOLOGII
JAKOPRZEDMIOTUNAUCZANIA
MEDYCYNY
JanKnapowski
Patofizjologia,zwanainaczejfizjologiąpatologiczną,niejestjasnookreśloną
specjalnościąwśródnauklekarskich.Nieulegajednakwątpliwości,żejestonajedną
zgałęzimedycynyizpracąlekarzajestbardzościślepowiązana.Składająsięnatodwa
elementy.Popierwsze,patofizjologiazajmujesięteoriąprocesuchorobowegowustro-
ju,pochodzeniemchorób,zwłaszczaichpatogenezą,cowrozumowaniulekarzawobec
każdegozjawiskachorobowegomapierwszorzędneznaczenie.Zasadydzisiejszej,coraz
bardziejzracjonalizowanejmedycynywymagająbowiemodlekarzanietylkoumie-
jętnościprawidłowegorozpoznaniachorobyizastosowaniaodpowiedniegodlaniej
leczenia,aletakżerozeznaniacodojejistotyipochodzenia.Wynikająztegobardzo
różnorodnezadaniadlategoprzedmiotuwzakresienauczaniamedycyny.Zapoznanie
bowiemadeptasztukilekarskiejzróżnymiprocesamipojawiającymisięwtrakcie
chorobymusisięopieraćnawyjaśnieniupoznanychizdefiniowanychzjawiskpod-
stawowych,czylinaustaleniutzw.mechanizmuchoroby.Takwięc,pierwszym,podsta-
wowymelementemprzypisującympatofizjologiędomedycynyjestjejroladydaktyczna
wakademickimnauczaniuprzyszłegolekarza.Patofizjologiamatuwyraźnieokreślone
swojemiejsceizadania,atakżetradycje,jakożeprzedmiotten,zwanydawniej
patologiąogólną,byłuwzględnianywnauczaniumedycynyodbardzodawnychczasów.
WXIXw.,wokresiekształtowaniasięzasadniczychzrębówwspółczesnej
medycyny,głównymzadaniemtegoprzedmiotubyłoporządkowanieogólnychwiado-
mościipoglądównatematistotychoroby,opis,wyodrębnienieiklasyfikacjajednostek
chorobowych(nozologia)orazwiązanieichzobserwacjamidokonywanymiwramach
działalnościmedycynypraktycznej.Nieznającnaogółprawdziwychprzyczynpowsta-
waniachorób,natomiasttraktującobjawychorobowejakoistotnedlaprocesuchoro-
bowego,medycynalatdawniejszychpoświęcaławieleuwagitakimelementomokreśla-
jącymposzczególnejednostkichorobowe,jaknp.pojawieniesięchoroby(nagłelub
długotrwałe),jejprzebieg(ostrylubprzewlekły),szerzeniesię(drogąkontaktową
lubkorelacyjną),rodzajiczęstośćzachodzącychpowikłańitp.Wnauczaniupodstaw
medycynyprzekazywanietychwiadomościstudentomwdużymstopniuspoczywało
właśnienapatologiiogólnej.
WXXw.,zwłaszczawokresieostatnich30–50lat,charaktertejdyscypliny
znaczniesięjednakzmienił.Dziśgłównymcelemdydaktycznejdziałalnościpatofizjo-
logiijestzapoznawaniestudentamedycynyzzaburzeniamiczynnościnarządów,tka-
nekbądźkomórekwwarunkachchorobowych,demonstrowanieichzapomocąmodeli
doświadczalnych,atakżeopisnieprawidłowościwprocesachzachodzącychnapozio-
miemolekularnymalboteż–ujmującrzecznaodwrót–wyjaśnianie,jakwskutek
zakłóceńwczynnościnarządów,tkanekikomórekbądźzmiannapoziomiemoleku-
larnymdochodzidostanuchorobyizaburzeńczynnościcałegoorganizmuczłowieka.
1
