Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Choćnienależywynikówuzyskanychnazwierzętachprzenosićbezkrytycznienaczło-
wieka,tobardzowieleistotnychproblemów,m.in.dotyczącychpatogenezychorób,
możnazadowalającorozwiązaćtylkodrogąeksperymentuinvivo.
Doświadczenia
invitro(związanegłówniezdynamicznymodkilkudziesięciolecirozwojembadań
podejmowanychzestanowiskaredukcjonistycznegopodwpływembiologiiipatologii
molekularnej),choćprzyniosłyinadalprzynosząbardzoistotny,wniektórychzaśdzie-
dzinachwręczoszałamiającypostęp,majązastosowanieograniczone.Wielubowiem
problemówzwiązanychzmechanizmamiintegralnej,nerwowejihumoralnejregulacji
czynnościustrojuniemożnarozwiązaćnazbytniskim(tj.narządowym,komórkowym,
subkomórkowymczymolekularnym)poziomiemodeludoświadczalnego.Również
technikakomputerowa,jakkolwiekbardzoużyteczna,niemożebyćźródłemwiedzy
rzeczywiścienowej,tj.wykraczającejpozamniejlubbardziejdalekieprzetworzenie
dostarczonej(awięcznanej)informacjiwgopracowanego(azatemznanego)programu.
Wrazzodradzającymsięobecnieholistycznym,integralnymspojrzeniemna
czynnośćustrojuwzdrowiuichorobienależyspodziewaćsięwnaukachfizjolo-
gicznychnawrotudobadańpodejmowanychzestanowiskaholistycznego(tj.cało-
ściowego),znaturyrzeczyzwiązanychzszerszymstosowaniemmetoddoświadczal-
nychinvivo.
Zoczywistychpowodówzarównodoświadczeniaprzeprowadzanenazwie-
rzętach,jakiomówioneniżejbadania(eksperymentykliniczne)podlegająnormom
etycznymiodpowiednimaktomprawnym.
METODYKLINICZNE
Klinicznemetodypracybadawczejdotyczązwyklezmianwystępującychucho-
rychleczonychwwarunkachszpitalnychlubambulatoryjnych,zuwzględnieniem
procesówpatogenetycznychtakdalece,jaktozewzględówetycznychjestmożliwe
uczłowieka.Zakresmetodklinicznychjestwięcograniczony,ponieważinformacje
możnatuuzyskaćwzakresieznaczniemniejszymniżwprzypadkubadańprowadzo-
nychnazwierzętach.Jeżelijednakpołączyćbadaniaprowadzonemetodamiklinicz-
nymi(eksperymentykliniczne)zbadaniamidoświadczalnyminazwierzętach,tomoż-
liwościuzyskaniaistotnegomateriałubadawczegoznaczniesięposzerzają,awysnu-
wanewnioskistająsiębardziejtrafne.
METODYEPIDEMIOLOGICZNE
Metodybadańepidemiologicznych(gr.epi–na;demos–lud;logos–słowo,
nauka)umożliwiająokreśleniezależnościzdrowiaczychorobyczłowiekaodczynni-
kówśrodowiskowych,socjalnych(np.związanychześrodowiskiempracy),odnawyków
codożywienia,trybużyciaitp.
MODELOWANIEISYMULACJAMATEMATYCZNA
PROCESÓWPATOLOGICZNYCH
Wynikiuzyskanewdoświadczeniuprzeprowadzonymnazwierzęciumożna
niekiedyująćwpostaćrównańmatematycznychinatejpodstawietworzyćmodele
pewnychzjawisk,zwłaszczazależnościregulacyjnychikorelacyjnych,zachodzących
wżywymustroju.Informacjeuzyskanedrogąoperowaniatakimimodelamimatema-
tycznymirozszerzająwiadomościoczynnościachorganizmu,wymagająjednakzawsze
potwierdzeniawbezpośrednimdoświadczeniunazwierzęciu.
42
