Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
METODYKABADANIACHORÓB
Postępowaniewtymzakresiemożnapodzielićnatrzygrupy:badaniado-
świadczalneprzeprowadzanenazwierzętach,metodykliniczneorazmetodyepide-
miologiczne.Osobnymzagadnieniemjestopisywanieprzebieguprocesówczynnościo-
wychmetodamimatematycznymiorazsymulowanietakichprocesównamodelach
matematycznychzużyciemtechnikikomputerowej.
METODYDOŚWIADCZALNEZUŻYCIEMZWIERZĄT
Biomedycznebadaniaprowadzonenazwierzętachdotycząwywoływaniaoraz
ocenyprocesówczynnościowychi/lubzmianstrukturalnychmetodamiwypracowanymi
przezfizjologię,biochemię,biofizykę,farmakologię,immunologię,radiobiologię,
cytologięicytochemię,patomorfologięiinne.Stosującmetodydoświadczalne,okreś-
lanezwrotemflinvivo”(tj.flwżywymustroju”),używasięzwierzątprzygotowanychwg
zamierzeńeksperymentatora,m.in.wprzypadkuzabiegówpowodującychbólzwierzę-
tasąodpowiednioznieczulone*.Przedmiotembadańprzeprowadzanychnazwie-
rzętachinvivosąprzedewszystkim(lecznietylko)zagadnienia,którychzuwagina
rodzajpostępowaniadoświadczalnegoniepowinnosięprzeprowadzaćnaludziach.
Osobnymrodzajemdoświadczeńinvivosąpracenadzachowaniemzwierząt(tj.ba-
daniadotyczącezmianbehawioralnych).
Przedmiotembadańflinvitro”(tj.flwszkle”,awięcwśrodowiskusztucznym)
sąwyosobnionenarządy,tkanki,komórki,niekiedytakżejądrakomórkoweczyorga-
nelle(np.mitochondria);materiałużywanydobadańinvitropochodziprzeważnieod
zwierząt,rzadziejodczłowieka.Metodyinvivoorazinvitromająswojewadyizalety,
atakżewłaściwyimzakresstosowania,mogąteżuzupełniaćsięwzajemnie.
Metodydoświadczalnezużyciemzwierzątsągłównymkierunkiempracy
badawczejwnaukachmedycznych.Bezdoświadczenianazwierzęciunieistniałaby
naszawspółczesnawiedzabiomedyczna.Jejrozwójwciąguostatnichdwustuleciza-
wdzięczamybowiem–adalszyrozwójzawdzięczaćbędziemy–przedewszystkim
badaniomdoświadczalnymprowadzonymnazwierzętach.Cowięcej,nietylkopraca
naukowo-badawczawzakresienaukbiologiczno-lekarskich,leczrównieżutrzymanie
bieżącejprodukcjiprzemysłufarmaceutycznegozwiązanejestzużyciemzwierząt.
Dotychczasproponowanetzw.metodyalternatywne(np.badaniainvitroczysymu-
lacjakomputerowa)prowadząmianowicieniedozaniechania,leczjedyniedoilościo-
wegoograniczeniadoświadczeńnazwierzętach.Możliwościstosowaniametodalter-
natywnych,choćdokonanotupewnegopostępu,sąjeszczeciąglestosunkowomałe.
Wobecsilnierozwijającegosię,wpływowegoruchutzw.obronyprawzwierzątoraz
niemalpowszechnegowtejdziedzinieniedoinformowaniaspołeczeństwa,istnieje
naglącapotrzebarozpowszechnianiarzetelnejinformacjicodocelówikonieczności
prowadzeniadoświadczalnychbadańbiomedycznychnazwierzętach.Niestetyśrodki
masowegoprzekazurzadkoprzekazująbezstronnąocenętegoproblemu.
Wporównaniuzomówionyminiżejbadaniamiklinicznymi,doświadczeniana
zwierzętachznacznielepiejspełniająwymaganiakrytycznecodoprecyzjipracynau-
kowo-badawczej,odtwarzalnościwynikówieliminacjipierwiastkasubiektywnego.
*Rzadkiesąprzypadkiwykonywaniadoświadczeńbezznieczulenia.Dotycząoneprzede
wszystkimbadańnadotrzymaniemcorazbardziejefektywnychlekówprzeciwbólowych.Odpowiednie
projektybadawczesązawszeocenianeprzezkompetentnezespołykwalifikacyjne.Zanimpodobne
doświadczeniasiępotępi,należyzapoznaćsięzpracąlekarzanatychoddziałachszpitalnych,gdzie
zwalczaniebólubywaproblememnaczelnym.
41
