Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
badaniaopartychnawyrafinowanymzapleczuaparaturowym)naukaokonstytucji,
zwłaszczasomatycznej,jeszczeprzedok.50latyzajmującawielemiejscawpodręcz-
nikach,wyraźnietraciswedawneznaczenie.
NOZOLOGIAOGÓLNA
Nozologiaogólnajestnaukąochorobiewogólności.Zajmujesięonachorobą
jakoodczynemnadziałanieczynnika(ów)patogennego(ych).Wykrywaiopisujecechy
wspólnedlaróżnychgrupchorobowychorazbadaprawa,jakimonepodlegają.
CHOROBAORGANICZNA
ICHOROBACZYNNOŚCIOWA
Chorobęnazywamyorganiczną,jeżelipodłożemzmianczynnościowychsą
zmianystrukturalne(anatomiczne).Takiezmianyniełatwosięcofająlubniecofająsię
wzupełności.Dziękidużejrezerwieczynnościowejwielunarządów,narastającytam
proceschorobowy,mimowyraźnychzmianstrukturalnych,możenieujawniaćsię
przezdługiczas.Gdyjednaknarastającyprocespatologicznyprzekroczygranicękry-
tyczną,wówczaspostępchorobynaogółulegaznacznemuprzyspieszeniu.
Wprzebieguchorobytzw.czynnościowejniewykazujesięuchwytnychzmian
organicznych(tj.procesówpatologicznychzmieniającychstrukturęnarządu).Zmiany
patologiczne,jakiesięwówczasrozwijają,sąjedynienaturyczynnościowej,awięc
wprzypadkuustąpieniachorobyniemapozostałościnaturymorfologicznej.
KRYTERIAZJAWISKCHOROBOWYCH
Dlarozgraniczeniamiędzyzdrowiemachorobą(trudnościztymzwiązane
przedstawionopowyżej:por.str.22)dużeznaczeniemawpraktycelekarskiejokreślenie,
czywkonkretnieocenianymprzypadkupewnącechęnależyzakwalifikowaćjakocechę
chorobową.Odchyleniaodtego,coumownieuważamyzatzw.normę,mogądotyczyć:
–wymiarupewnegoparametru,tj.jegopodwyższenialubobniżenia(hetero-
metria;gr.heteros–inny;metron–miara);jakoprzykładymogątuposłużyć
obniżeniezawartościerytrocytówwekrwiwprzebieguniedokrwistości,
podwyższenieciśnieniatętniczegokrwiwprzebiegunadciśnieniasamo-
istnego,hiperkapniawprzebieguniewydolnościoddechowejitp.,
–przebiegupewnegozjawiskawczasie(heterochronia;gr.chronos–czas);
przykłady:zwolnienielubprzyspieszenieakcjiserca,odwrócenierytmudo-
bowegoitp.,
–miejscawystępowaniapewnegozjawiska(heterotopia;gr.topos–miejsce);
przykłademmożebyćektopowasyntezaiwydzielaniehormonów,
–zmianyskładu(heterokrazja;gr.crasis–mieszanina)orazwystępowanie
składnikównieprawidłowych(heteropoiotia,gr.poiotes–jakość);przykła-
demmożebyćnp.zmianastosunkujakościowegobiałekosoczakrwi(dys-
proteinemia)czywystępowanieznaczniejszychilościbiałkawmoczu(pro-
teinuria).
Dlaocenywyników,jakieotrzymujesię,oznaczającposzczególneparametry
czynnościowe,dużeznaczeniemauświadomieniesobieokresowejzmiennościwielu
37
