Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Zbieraniedanychniezawszemusiodbywaćsięwedługschematu.Wsytuacjiwyjątkowej(zagrożenieżyciadziecka,stannagły,trudnościwychowawcze,próby
samobójcze)należyodstąpićodzwyczajowejregułybadaniapodmiotowego,abrakująceinformacjeuzupełnićwokresiepóźniejszym.
Wodróżnieniuodwywiadudotyczącegochoregodorosłego,informacjeobadanymdzieckumającharakterpośredni,udzielaichbowiemopiekun,aniebadany
pacjent.Lekarzpowinienzróżnicowaćzebraneinformacjenarzeczywiste(powiązanezdolegliwościamistwierdzanymiuchorego)isubiektywne(obserwowanejedynie
przezosobędostarczającąinformacji).
Najważniejszymźródłeminformacjiozdrowiuichorobiedzieckajestosobazajmującasięnimnastałe(najczęściejmatka),ewentualniesampacjent>16.rż.
Spostrzegawczamatkazgłaszaczęstoniepokojąceobjawygdysąonejeszcze„małowidoczne”lubwystępujązniewielkączęstotliwością(np.epizodyzblednięciaczy
zsinienia,bezdechy,wzmożonapotliwość).Takichinformacjinienależylekceważyćiprzypisywaćichnadmiernejtroskliwości.Rodziceniewybacząlekarzowi
niewłaściwejdiagnozy,wszczególności,gdypodawaneprzeznichinformacjezostałypominięte,amogływpłynąćnapomyślniejszeleczenie.
Wywiaddotyczącystanuzdrowiadzieckaobejmujestosunkowokrótkiokres(kilkamiesięcylublat).Ułatwiatobadającemuodtworzeniefaktówpoprzedzających
chorobę(chorobyprzewlekłeczyzakaźnewiekudziecięcego)ipoznaniestosowanychdziałańprofilaktycznych(szczepieniaitp.).Wtakimprzekazieniewystępują
zazwyczajinformacjezniekształconewwynikuupływuczasu,comamiejscewprzypadkuchorychdorosłych.
Umiejętnośćwłaściwegozebraniainformacjiochorobiebadanegodzieckaiwłaściwystosuneklekarzadozgłaszanychproblemówzdrowotnychmożeniekiedy
stanowićswegorodzajupsychoterapiędlarodziców.
5.3
Badanieprzedmiotowedziecka
Celembadaniaprzedmiotowego(fizykalnego)dzieckajestwykrycienieprawidłowościnarządowychlubukładowychtowarzyszącychchorobie,awprzypadkudziecka
zdrowegoocenaczynnościbadanychnarządów.Narzędziapomocnicze(instrumentariumdiagnostyczne)tom.in.słuchawkalekarska(fonendoskop),szpatułka,aparat
domierzeniaciśnieniatętniczegokrwi,otoskopioftalmoskop.
5.3.1
Zasadyprzeprowadzaniabadaniaprzedmiotowego
Napodstawiepierwszegokontaktuzdzieckiemorazocenyjegowyglądu,postawyizachowania(stanogólny)należydokonaćszybkiegowyborusposobubadania
(kompletne,niekompletne).
Stwierdzającstanciężkilubobjawyzagrażająceżyciupacjenta(stannagły,dzieckonieprzytomne),powinnosięograniczyćbadaniepodmiotoweiprzedmiotowe
doniezbędnegominimumiskoncentrowaćsięnaudzieleniupacjentowiwłaściwejpomocylekarskiej.Badaniefizykalne„fragmentaryczne”przeprowadzasiętakże
udziecibroniącychsięprzedbadaniem,nieufnych,lękliwychorazzeznacznymupośledzeniemumysłowymczyniepełnosprawnościąruchową.
Rozpoczynającbadanieprzedmiotowe,należyokazaćdzieckuprzyjaznenastawienieinawiązaćznimkontakt(np.pogłaskaćdzieckopogłowie,zainteresować
jezabawką,dzieckustarszemupodaćrękę).Dzieciprzestraszoneibroniącesięprzedbadaniemtrzebatraktowaćcierpliwie,niepodnosićgłosuwtrakciebadania.
Badaniefizykalnepowinnobyćprowadzonesystematycznie,wedługustalonejkolejności,abynieprzeoczyćistotnychnieprawidłowościnarządowychlubukładowych.
Systematycznośćwarunkujeopanowaniesztukipoprawnegobadaniaprzezstudentówimłodychlekarzyrozpoczynającychpracęzawodową,chroniteżbadającego
przedewentualnyminastępstwamiprawnymi(roszczeniarodziców).
Dzieckonależybadaćwobecnościrodziców,wwygodnym,dobrzeoświetlonymiwłaściwieogrzanympomieszczeniu,wykorzystującstółdobadanianiemowlątlub
kozetkę.Przedrozpoczęciembadaniadotykiemnależyumyćiogrzaćręce,atakżezdezynfekowaćiogrzaćsłuchawkęfonendoskopu.
Dzieckomałepowinnobyćcałkowicierozebranepodczasbadania.Dzieckostarszenależyrozbieraćstopniowo,abyocenićstanodżywienia,postawę,proporcjeciała,
wyglądskóry(wysypki)izweryfikowaćzmianypatologiczne.
Płacząceniemowlęnależybadaćetapowo,wpozycjiimiejscu,najakiepozwalająokoliczności(nakolanachlubrękachopiekuna).
Udzieckastarszego,broniącegosięprzedrozebraniem,wpierwszejkolejnościbadasiętenarządy,któresąłatwiejdostępne,nierezygnujączcałościowegobadania
fizykalnegowokresiepóźniejszym.
Najtrudniejszeelementybadaniafizykalnego(badaniewziernikowenosa,gardła,uszu,pomiarciśnieniatętniczego,badanieperrectum)przeprowadzasięzawsze
nakońcu.
Wprzypadkusytuacjiklinicznychutrudniającychzachowaniekolejnościbadania(dzieckonieprzytomne,nadpobudliwe,zuszkodzeniemOUN),należybadaćnarządy
iukładydostępnewdanymmomencie.
Przybadaniunarządówmoczowo-płciowychustarszychdzieciipodczasocenyprocesupokwitaniaważnejestzapewnienieintymnościiuszanowaniezawstydzenia
lubzakłopotania.
Przydzieckustarszymnienależywypowiadaćgłośnouwagwynikającychzprzeprowadzonegobadania,atakżepropozycjiodnośniedodalszegoleczenia
iwykonywaniabadańpomocniczych(np.hospitalizacja,pobieraniekrwi).
Należypamiętać,żegłównezaletypediatryto:cierpliwość,opanowanie,wyrozumiałośćiżyczliwośćwstosunkudopacjentaijegoopiekunów.
Pozakończeniubadaniaprzedmiotowegoizapoznaniusięzdokumentacjądostarczonąprzezrodziców(kartyinformacyjnezwcześniejszychhospitalizacji,wyniki
badańdodatkowychikonsultacjispecjalistycznych),należyomówićzrodzicamiwynikbadaniaorazprzedstawićwstępnąopinięostaniezdrowiadziecka(wstępne
rozpoznanie).
Badanieprzedmiotowewykonujesięwokreślonymporządkuzapomocąnastępującychmetodbadawczych:
oglądanie,
opukiwanie,
osłuchiwanie,
pomiaryantropometryczne.
5.3.2
Oglądaniepacjenta
