Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
noworodkiobardzomałejurodzeniowejmasieciała<1500giwiekupłodowym28–33tyg.(verylowbirthweight,VLBW),
noworodkioekstremalniemałejurodzeniowejmasieciała<1000giwiekupłodowym<38tyg.(extremelylowbirthweight,ELBW),
noworodkiwwiekupłodowym<37tyg.omasieciałazbytmałejwstosunkudowiekupłodowego,czyli<5.centyla(smallforgestationalage,SGA).
Noworodekzhipotrofiąwewnątrzmaciczną
Rozwójperinatologiiprzyczyniłsiędowyodrębnieniagrupynoworodkówomałejmasieciała,<2500g(lowbirthweight,LBW),urodzonychzciążytrwającej
>37tygodni.Kryteriadojrzałościmorfologicznejtychnoworodków,opartenaoceniewiekuciążowego,masyidługościciała,zostałyprzedstawionewpostacisiatek
centylowych(patrzrozdz.27„Badaniainormywpediatrii”).
Równoznacznymiokreśleniamisąwewnątrzmacicznezahamowaniewzrostu(intrauterinegrowthrestriction,IUGR)ihipotrofiawewnątrzmaciczna.Kliniczniezostały
wyodrębnionedwatypyhipotrofii:
hipotrofiasymetryczna–proporcjonalnezmniejszeniewszystkichwymiarówciała(długość,masaciała,obwódgłowy,wielkośćnarządówwewnętrznych)wstosunku
dowiekuciążowego;powodująjączynnikiszkodliwedziałającenapłódoddrugiegotrymestruciąży,
hipotrofiaasymetryczna–zahamowaniewzrostuwtrzecimtrymestrzeciąży;kliniczniestwierdzasięniskąmasęurodzeniowąprzyzachowanychwłaściwych
parametrachdługościciałanoworodkaiobwodugłowy.
5.5
Badaniepowłokciała
Najważniejszymelementembadaniaskóryitkankipodskórnejjestoglądanie.Istotneskładowetakiejocenystanowią:zabarwienie,charakterzmianchorobowych
(wykwity),konsystencjaielastycznośćskóry(stanuwodnienia,napięcie)orazstanprzydatkówskórnych.Pacjentpowinienbyćrozebrany,abadanieprzeprowadzasię
przynaturalnymoświetleniu.
5.5.1
Skóra
Prawidłowaskóramabarwęcielistą(bladoróżową)igładkąpowierzchnię.Jestelastyczna,mierniewilgotnaorazodpowiednioirównomiernieucieplona.
Elastyczność(napięcie,turgor)
Cechętędeterminująodpowiedniabudowa(ilośćwłókiensprężystych)istanuwodnieniaskóry.Ujętypalcamibadającegofałdskórnynabrzuchudzieckapowiniensię
nieznacznieunieść,apozwolnieniupalcównatychmiastrozprostować.Powolnerozprostowywaniefałdu(tzw.fałdstojący)świadczyoznacznymodwodnieniuustroju
(tab.5.4);możerównieżwystępowaćwwynikuścieńczeniaskóry(zanikelementówsprężystych)przyznaczącymniedożywieniuustroju.
Izotoniczne
Hipertoniczne
Hipotoniczne
Tabela5.4.Cechyodwodnieniaustroju
Rodzajodwodnienia
Utratawodyizawartychwniejelektrolitów
Utratawodyjestwiększaniżelektrolitów
Ubytekelektrolitówjestwiększyniżwody
Typzaburzeńwodno-elektrolitowych
Tachykardia
Zmniejszeniediurezy
Spadekciśnieniatętniczego
Obniżenienapięciagałekocznychiskóry
Silnepragnienie
NiepokójzwiązanyzzaburzeniamiOUN
Gorączkapochodzeniacentralnego
Objawyhipowolemii
DysfunkcjaOUN
Objawytowarzyszące
Nadmiernąelastycznośćskóry(ocenafałduwokolicyłokciowej,naramieniu,międzyłopatkami)cechujezdolnośćłatwegojejodciągnięcianaznacznąodległość,np.
wzespoleEhlersa-Danlosa.
Ciepłotaiwilgotność
Cechyteoceniasiępalpacyjnie,dotykającgrzbietowąpowierzchniąrękisymetrycznychokolicciała.Prawidłowaskórajestlekkowilgotna.Nadmiernasuchośćwystępuje
wzaburzeniachrogowacenia,atopowymzapaleniuskóryiniedoczynnościtarczycy.
Skóraobwodowychczęścikończynpowinnabyćchłodniejszaniżtułowia.Nadmierneucieplenieobserwujesięwstanachchorobowychprzebiegającychzgorączką
(infekcja,nadczynnośćtarczycy).Nieprawidłowościąjestrównieżobniżonaciepłotaciała(wychłodzenie,wstrząs).
Zabarwienieskóry
Zabarwienieskóryjestwypadkowąjejgrubości,karnacji(zawartościpigmentuskórnego–melaniny),unaczynieniaizawartościhemoglobinywekrwi.
Bladość–dotyczycałychpowłok,czerwieniwargowej,błonśluzowychjamyustnej,spojówekipaznokci.Jestwynikiemniektórychchoróbprowadzących
doniedokrwistości,atakżegrynaczyńwłosowatych(omdlenie,wstrząs,toksemia,stres).
Zaczerwienieniepowłokciała(lokalnelubuogólnione)–wiążesięnajczęściejzgorączkąwczasieinfekcji,zatruciem(atropina,CO),poliglobuliąbądźmiejscową
reakcjązapalnąlubalergiczną.
Bielactwo–miejscoweodbarwieniaskóryzwiązanezbrakiemwytwarzaniamelaninylubjejpostępującąutratą.Wocenienależyuwzględnićpigmentacjęskóry
zależnąoduwarunkowańetnicznych.
Sinica–terminużywanywodniesieniudoniebieskawegozabarwieniaskóry,będącegowyrazemnadmiernejilościhemoglobinynieutlenionej(zredukowanej)
wustroju(>4–5g/dl).Przyczynąsinicysąchorobysercainaczyń,chorobyukładuoddechowego,krwi,neurologiczne,metaboliczne.
