Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Obrzękitonadmiernailośćpłynu,któryprzemieściłsięzłożyskanaczyniowegodoprzestrzenimiędzykomórkowejciała,wtymdoskóryitkankipodskórnej.
Obrzękiuogólnione–powstająwwynikuobniżeniaciśnieniaonkotycznegokrwi(zmniejszonestężeniealbuminlubbiałkacałkowitego).Skórajestblada.Obrzęki
mającharakterciastowatyilokalizująsięwczęściachciałapołożonychnajniżej(np.okolicekościkrzyżowej).Uciśnięciepalcempowłokskórnychpozostawia
zagłębienie.Obrzękiuogólnionestanowiąjedenzelementówklinicznychzespołunerczycowego.
Obrzękiograniczone–wynikająztoczącegosięprocesuzapalnegolubalergicznego.Sąbolesneiwspółwystępujązezmianaminaskórze(zaczerwienienie,
zwiększoneucieplenie,niekiedyzasinienie,lokalnyzastójżylny).
Obrzękilimfatyczne–stanowiąskuteklokalnegolubogólnegoutrudnieniawodpływiechłonki.Przewlekłośćutrzymywaniasiępatologiiorazwtórnyrozplemtkanki
łącznejskórydecydująoichtwardościipołyskliwościprzybadaniupalpacyjnym.
5.6
Badaniegłowy
Wewczesnymokresieżyciabadaniegłowyprzeprowadzasiępodkątemprawidłowościlubzaburzeńrozwojufizycznegodziecka(harmoniarozwoju).Kształtiwielkość
głowyodzwierciedlająpośredniorozwójośrodkowegoukładunerwowegowokresiewczesnodziecięcymzarównowrozumieniuanatomicznym,jakiczynnościowym.
5.6.1
Oglądaniegłowy
Należyocenić:
wielkośćgłowy,uwzględniającwiekbadanegodziecka,
proporcjonalnośćwstosunkudopozostałychczęściciała,
wyglądczęścitwarzowejikostnej(kształt,symetria,wysklepienie,powłokiskórne).
Oglądanieuzupełniapomiarobwodugłowycentymetremnawysokościguzówczołowychiguzowatościpotylicznej.Wynikodnosimydowartościnależnych,
zawartychwtabelachlubsiatkachcentylowych(patrzrozdz.27„Badaniainormywpediatrii”).
Udonoszonegonoworodkaobwódgłowyprzewyższaook.2cmobwódklatkipiersiowej.Uwcześniakówróżnicatajestjeszczewiększa.Docharakterystycznych
cechniemowlęciaimałegodzieckanależądużagłowazmałątwarzą,długitułówikrótkiekończyny.Oceniasię,żewielkośćgłowyuniemowlęciawynosiok.1/
4
długościciała,audorosłego1/
8całegowzrostu.Dużesklepienieczaszkipozostajewzwiązkuzdużymmózgiemnoworodkaimałegodziecka.Wagamózgunoworodka
wynosiok.1/
9masyciała,aczłowiekadorosłegook.1/
40.Tempoprzyrostuobwodugłowyjestnajwiększewokresieniemowlęcym.W1.kwartależyciawynosi
2cmnamiesiąc,w2.–1cmnamiesiąc,aw4.–0,5cmnamiesiąc.Twarzniemowlęciajestmałaiszeroka,cowynikazesłabegorozwojuszczękiinosaprzysilnie
rozwiniętymsklepieniuczaszki.Szczękizmieniająsięjużprzypojawieniusięuzębieniamlecznego,adoskonaląsiępodwzględemkształtuwjeszczewiększymstopniu
pozmianieuzębieniamlecznegonastałe.
Podstawowepojęciadotyczącewielkościgłowyto:
makrocefalia(wielkogłowie)–obwódgłowy>90.centylawstosunkudowieku;przyczyny:
wrodzoneanomalie:niedorozwójOUN,niedorozwójpółkulmózgowych,rozszczepkręgosłupa,
wodogłowiepozapalne,
krwotokpourazowy,
nowotwory,
zapalenieoponmózgowo-rdzeniowych,wysiękpodtwardówkowy(jakopierwotnepowikłaniezapalenia),
ponadtodużągłowęmająwcześniaki,dziecizosteogenesisimperfecta,chondrodystrofiączygargoilizmem,
mikrocefalia(małogłowie)–obwódgłowy<3.centylawstosunkudowieku;przyczyny:
pierwotne–dysgenezjalubhipoplazjaOUN(zaburzeniapierwotnewzrostuirozwojuOUN–brakbodźcówstymulujących),atakżegenetycznedziedziczenie
ocharakterzerecesywnym,
wtórne–przebytyurazlubchorobyOUN(toksoplazmoza,cytomegalia).
Uprawidłoworozwijającegosięniemowlęciaobwódgłowyzrównujesięzobwodemklatkipiersiowejok.12.mż.
Zaburzeniakształtugłowy
Dowadnabytychkształtugłowynależy:spłaszczeniepotylicy,któredotyczyniemowlątstaleprzebywającychwpozycjileżącej.ObecnośćtegoobjawuwIIpółroczu
życiadowodzi,żedzieckoniepionizujesięczęsto,comożebyćwyrazemopóźnionegorozwojupsychoruchowegolubrzadziejkrzywicy.Objawemczynnejkrzywicy
po1.rż.możebyćtakżegłowakwadratowa(głowazwysuniętymiguzamiczołowymiipotylicznymiorazdużymniezarośniętymciemiączkiem).
Zaburzeniawielkościikształtugłowysączęstouwarunkowanegenetycznie.Dużagłowamożebyćwynikiemwadwrodzonych(anomaliekostne:osteogenesis
imperfecta,chondrodystrofia,mukopolisacharydozy),zmianpozapalnych(wodogłowie),pourazowychinowotworowych.
Ocenafizykalnapowłokgłowyobejmujetakżewyglądprzydatków(częściowłosionegłowy,brwi,rzęsy).
5.6.2
Badaniepalpacyjnegłowy
Uniemowlątsprawdzasiętwardośćkościpotylicznej,poszukującogniskarozmiękania,jakoobjawuklinicznegokrzywicyczynnej(objawpiłeczkipingpongowej).
Badaniewykonujesię,ujmującgłowęniemowlęciawręce,takabykciukioburąkleżałynaczole,apozostałepalceuciskałypotylicęwzdłużliniiszwów(kośćpotyliczna,
kośćciemieniowa)wposzukiwaniutegoogniska.Objawtenmożesięutrzymywaćudzieci<3.mż.jakofizjologiczny,wkrzywicywystępujeodok.4.mż.Ogniska
rozmiękaniamogąwystępowaćrównieżuwcześniaków,udziecizosteogenesisimperfecta,aczasemtakżewzespoleDowna.Cechamiczynnegoprocesukrzywiczego
sątakżepłaskośćkościpotylicznejorazzwiększonywymiarciemiączkaprzedniegoiopóźnionejegozarastanie.
