Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
cechyembrionalne,np.wewłóknachregenerujących
503
pouszkodzeniu.
zpierwotnejmezenchymy,którapochodzizmezo-
Embriologiczniewłóknamięśniowerozwijająsię
Ścięgna
dermy.Włóknamięśniowebędącekomórkamiwielo-
jądrowymipowstająprzezzlaniesięwielumacierzy-
Ścięgna(tendines)podwzględemanatomicznym
stychkomórekmięśniszkieletowychzwanychmio-
iczynnościowymsąłącznotkankowąskładowąmię-
blastami.Mioblasty,którenieweszływskład
śniaobardzodużejwytrzymałościmechanicznej,
włókienmięśniowych,pozostająwdorosłymmięśniu
przenoszącąsiłęskurczumięśnianaruchomeczęści
jakokomórkisatelitarne(niewidocznewmikroskopie
szkieletu.Mająkształtdługichwalcówzbudowanych
świetlnym,adopierowmikroskopieelektronowym).
ztkankiłącznejwłóknistej,zbudowanejzpodłużnie
Wrazieuszkodzeniamięśniakomórkitemajązdol-
biegnącychwłókienkolagenowych,pomiędzyktóry-
nośćproliferacjiimogąprzekształcićsięwnowe
mileżąjądrakomórkoweibardzoskąpacytoplazma
włóknamięśniowe,natomiastprawidłowe,dojrzałe
spłaszczonychfibroblastówzwanychtenocytami.Za-
włóknamięśniszkieletowychniemajązdolnoścido
wartośćkolagenuwstosunkudomacierzyproteogli-
podziału.
kanówjestwiększaniżwwięzadłach.Pęczkiwłókien
Zwiekiemnastępujeredukcjaruchomościimasy
kolagenowychpokrytesąościęgnąwewnętrzną,apo-
mięśniowej.Utratabiałekwłókienmięśniowychzale-
wierzchniacałegościęgnajestpokrytaościęgnąze-
żym.in.odzmniejszenia,wrazzwiekiem,krążących
wnętrzną.Opróczwłókienkolagenowychścięgnaza-
hormonówpłciowychihormonuwzrostu.Szczyt
wierajątakżeniewielkąliczbęwłókiensprężystych.
swojejmasymięśnieosiągająw3.dekadzieżycia,
Należądotkanekubogokomórkowychisłabouna-
późniejzczasemstopniowonastępujejejspadek,
czynionych.Ubogieunaczynienieścięgienpowoduje
zmniejszasiętakżeliczbakomóreksatelitarnych
bardzodługiokresichgojeniapouszkodzeniu.
wmięśniach,chociażintensywnećwiczeniemoże
Ścięgna,znielicznymiwyjątkami,leżąwpochew-
byćrównieefektywnejakumłodychludzi.
kachścięgnistych.Sątocewyzbudowanezdwuod-
Tkankamięśniowacharakteryzujesiębardzobo-
dzielonychodsiebieblaszek.Blaszkizewnętrzne
gatymukrwieniemorazobecnościąreceptorówczu-
(ścienne),nieruchomoprzymocowanedotkanekze-
ciowychwrażliwychnarozciąganie.Zakończenia
wnętrznych,przytrzymująścięgnawewłaściwympo-
włókienczuciowychnosząnazwęwrzecioneknerwo-
łożeniu.Blaszkiwewnętrzne(trzewne)pokrywają
wo-mięśniowych.
bezpośredniościęgnaiwrazznimiprzesuwająsię
Wrzecionkonerwowo-mięśniowezbudowanejest
podczasruchów.Zwróconedosiebiepowierzchnie
ztorebkiłącznotkankowej(przedłużenieomięsnej)
blaszekpokrytesąbłonąmaziowąogładkiej,wod-
otaczającejgrupękilkulubkilkunastuwłókienmię-
różnieniuodstawów,powierzchni.
śniowych(włóknaintrafuzalne)oraznerwowychza-
Ślizganiesięścięgienwpochewkachścięgnistych
kończeńczuciowychiruchowych.Działaniewrze-
wspomaganejestprzezobecnośćpłynubiochemicz-
cionamięśniowegoutrzymujeprawidłowenapięcie
nieidentycznegozpłynemstawowym.Wniektórych
ikoordynacjępracymięśni,apoprzezdodatkowe
pochewkachznajdująsiękrezkiścięgnaznaczyniami
włóknanerwowekontrolujeruchydowolne.Nerwy
krwionośnymiinerwami.
ruchowewchodządomięśnia,przebijającnamięsną,
Wścianachnaczyńzaopatrującychwięzadła
irozgałęziająsięnamałenerwybiegnącewomię-
iścięgnasąobecnelicznewłóknanerwowe,m.in.
snej,anastępniewśródmięsnej,jakogałązkinerwo-
współczulnezwężającenaczynia,przywspółczulne
wezaopatrująceposzczególnewłóknamięśniowe.
włóknarozszerzająceicienkiewłóknaczucioweoraz
Zakończeniekażdejgałązkistanowikońcowapłytka
receptorynerwowo-ścięgnowe,tzw.wrzecionkaner-
ruchowa,kontrolującaskurczmięśniaszkieletowego.
wowo-ścięgnoweoprostszejbudowieniżwrzecionka
Jednowłóknoruchowezaopatruje100–200włó-
nerwowo-mięśniowe.Włóknakolagenoweścięgien
kienmięśniowych.Zespółtychwłókiennosinazwę
łącząsięzkolagenemokostnej,tworzącprzyczep
jednostkimotorycznej.
ścięgnadokości(atakżechrząstekiwięzadeł),no-
szącynazwęenthesislubinsertio.Zmianytoczącesię
wobrębieprzyczepówkostnychnosząnazwęentezo-
patii(enthesopathia,insertiopathia).
90
