Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
resztglukozylowychigalaktozylowychułatwiają-
30703
cychoddziaływaniezproteoglikanami.
WłókienkakolagenutypuIiIIzwiązanesązde-
Właściwościantygenowekolagenu
koryną(niewielkiproteoglikan).
KolagentypuIIIznajdujesięwewłóknachsia-
Cząsteczkikolagenuzawierająepitopyzwiązane
teczkowych;tworzącegocząsteczkitropokolagenu
zichtrójwymiarowąstrukturą.Denaturacjakolagenu
zbudowanesąztrzechłańcuchówO1typuIII:[O1
powodujerozwinięciepotrójnejhelisyizniszczenie
(III)]3.
tychepitopów.Kolagenzawieratakżemiejscaanty-
KolagentypuIVwystępujewbłoniepodstawnej.
genowewynikającezliniowegoukładuaminokwa-
Niewytwarzawłókienek,jestobecnywpostaciagre-
sówwkażdymzłańcuchówOorazwichodcinkach
gatówtetramerów.Wytwarzanyjestprzezspoczywa-
nietworzących
helisy.
Te
odcinki,
szczególnie
jącenabłoniepodstawnejkomórkinabłonkowe.
wprzypadkukolagenutypuII,ulegajązniszczeniu
Wkolagenietymtropokolagenzawieratrzyłańcuchy
podczasekstrakcjizchrząstki.Przeciwciałaprzeciw-
O1typuIV:[O1(IV)]3.
kokolagenowistwierdzasięwlicznychchorobach
KolagentypuVIIznajdujesięwewłókienkachko-
tkankiłącznej.Naprzykładwreumatoidalnymzapa-
twiczących,łączącychbłonępodstawnązłącznotkan-
leniustawówu10%chorychwystępująprzeciwciała
kowympodłożem.Mawzór:[O1(VII)]3.Uchorych
reagująceznatywnymkolagenemtypuII,au25%ze
zniedoboremkolagenutypuVIIwystępująwskórze
zdenaturowanym.Przeciwciałaprzeciwzdenaturowa-
ibłonachśluzowychpęcherzepowstającenaskutek
nemukolagenowitypuIiXIwystępująw15%przy-
oddzieleniasiębłonypodstawnejodskórywłaściwej.
padków.Immunizowaniemyszy,szczurówlubmałp
KolagentypuIX,wytwarzanyprzezchondrocyty,
kolagenemtypuIIalboXIwywołujewielostawowe
ułożonyjestwtrzydomenykolagenowe,zktórych
zapalenie,zniektórymicechamiprzypominającymi
każdastanowipotrójnąhelisę(COL1,COL2,COL3)
reumatoidalnezapaleniestawów.
iczterydomenyniehelikalne(NC1-NC4).Wchrząst-
cekolagentypuIXwystępujewpowiązaniuzkola-
genemtypuII.ŁańcuchO2kolagenutypuIXjestpo-
łączonyzglikozaminoglikanemzbudowanymzsiar-
308
czanuchondroityny.KolagentypuXsyntetyzowany
jestprzedewszystkimprzezchondrocytyhipertro-
ficzne.WystępujewpowiązaniuzkolagenemtypuII
Włóknasiateczkowe
itypuXI.
KolagentypuXIjestheterotrimeremzłańcuchami
(włóknaretikulinowe,
O1(XI),O2(XI)iO3(XI).Nakońcuaminowymza-
wieradużąniekolagenowądomenę.Znajdujesię
włóknasrebrochłonne)
wchrząstce.
KolagentypuXIIwykazujehomologięwstosunku
Włóknasiateczkoweośrednicy0,2–0,5Pmtworzą
dokolagenutypuIX.Składasięzdwóchdomenko-
trójwymiarowąsiećpodtrzymującąkomórkimiąższo-
lagenowych:COL1iCOL2oraztrzechdomennie-
weróżnychnarządów.Podwzględemchemicznym
kolagenowych:NC1,NC2iNC3.Zawierałańcuchy
włóknasiateczkoweskładająsięzkolagenutypuIII,
O1typuXII.Stwierdzasięgowchrząstce,ścięgnach,
częstopołączonegozkolageneminnegotypu,oraz
okostnejiochrzęstnej,częstowpowiązaniuzkolage-
proteoglikanamiiglikoproteinami.Zawierająod6do
nemtypuI.
12%heksoziztegopowodubarwiąsięmetodąPAS.
KolagentypuXIVwystępujeszczególnieobficie
Wytwarzanesągłównieprzezfibroblastyikomórki
wszpiku,wiążąsięznimkomórkiliniimielopo-
siateczki,częstouważanezaodmianęfibroblastów.
etycznejilimfopoetycznej.Wwiązaniuprzypusz-
WadliwewytwarzaniekolagenutypuIIIstanowipod-
czalniebierzeudziałsiarczanheparanuzwiązany
stawęzaburzeńwystępującychwzespoleEhler-
zbłonąkomórkową.Niedawnoudowodniono,żeko-
sa-DanlosatypuIV(łatwewystępowanieurazów
lagentypuXIVjestidentycznyzunduliną,której
skóryoraztętniakiaortyiskłonnośćdoperforacjije-
przypisujesięrolęwmodulowaniusupramolekular-
lita).
nejorganizacjiwłókienekkolagenowych.Odkryto
takżeobecnośćkomórkowegoreceptora(odmiana
CD44)dlaunduliny,cosugeruje,żepełnionajakąś
funkcjęwadhezjikomórkowejibyćmożewprzeka-
zywaniusygnałów.
62
