Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.1.Okresowebadaniastanuzdrowia
7
ogromneiogólnieznane.Możnajepodzielićnamerytoryczneiekonomiczne,atak-
żeobiektywneisubiektywne.Ichanalizawykraczajednakpozaramypodręcznika.
Obiektywnetrudnościniepowinnystanowićalibidlarezygnacjizpraktyko-
waniamedycynyprewencyjnej.Sposobemichrozwiązaniamożebyćzastosowanie
podstawowejzasadymedycyny,jakąjestindywidualizacjapodejściadopacjenta,
wtymprzypadkunapodstawiewieku,płci,czynnikówryzyka(wtymryzykow-
nychzachowań)irozpoznanychjużchorób.Należyprzytympamiętać,żenaj-
ważniejszymelementemmedycynyprewencyjnej,niezależnymodwymienionych
czynników,jestprzekonaniechoregodokoniecznościzdrowegostylużycia(zob.
rozdział3).Zkoleidlaustaleniawłaściwegopanelubadańważnejestprzekonanie
goobezwzględnejpoufnościrozmowyzlekarzemorazotym,jakijestcelpytań
oryzykownezachowania.Pacjentmusimiećpewność,żeniestaniesięztego
powoduprzedmiotemjakichkolwiekpretensjiczyoskarżeń.Lekarzmusipamię-
tać,żeniejestpowołanydoocenmoralnychzgłaszającegosiędoniegopacjenta.
2.1.1.Okresowebadaniastanuzdrowiaosobymłodej
Chorobowość,anawetśmiertelnośćwtejgrupieosóbzwiązanajestgłówniezry-
zykownymizachowaniami.Dlategowrozmowienależyporuszyćszkodliwośćpa-
leniapapierosów(nawetbiernego),piciaalkoholu,nadużywanialeków,używania
narkotyków,anawetnieprzestrzeganiapodstawowychzasadruchudrogowego
(np.szybkości,używaniapasówbezpieczeństwaczykaskówrowerowychitp.).
Wartorównieżwspomniećoznaczeniuzdrowegoodżywianiaiwysiłkufizycz-
nego,atakżeomożliwychskutkachróżnychryzykownychzachowańseksualnych
(wtympromiskuityzmu).Należyzwrócićuwagęnamożliweobjawydepresji,
którawtejgrupiewiekowejjestnajczęstsząprzyczynąsamobójstw.
Badaniefizykalnepowinnoobjąćwzrostimasęciała,ciśnienietętniczeoraz
badaniesutkówijąder.Dobrzejestprzytymzachęcić(uprzednioinstruując)do
samobadaniatychnarządów.
Badanialaboratoryjneuosóbwodpowiedniejgrupieryzykapowinnyobjąć
wymazzpochwy(Papanicolau),skriningwkierunkuzakażeniaChlamydiatracho-
matis,Neisseriagonorrhoeae,kiłą,wirusowymzapaleniemwątrobytypuBiHIV
(humanimmunodefciencyvirus
)
l
Wartosprawdzićwykonanieszczepień,ukobietszczególnieprzeciwkoróżycz-
ce.Wraziejakiegokolwiekprawdopodobieństwazajściawciążę,należyzalecić
zażywaniekwasufoliowego(0,4mg/24h)wceluzmniejszeniazagrożeniawadami
cewynerwowejudziecka.
2.1.2.Okresowebadaniastanuzdrowiaosobywśrednimwieku
Nienależyrezygnowaćzwykazywaniakorzyścizdrowotnychzwłaściwegostyluży-
ciainamawiaćpacjentadoodpowiedniejdiety,unikaniapaleniapapierosów(wtym
biernego),ograniczeniaspożyciaalkoholuidoregularnegowysiłkufizycznego.
Badaniafizykalneidodatkowepowinnyobjąćwzrost,masęciała,ciśnienie
tętniczeiskriningwkierunkuhiperlipidemiioraznajczęstszychchoróbnowo-
tworowych.
Uwiększościkobietwwieku50-75lat(wraziezwiększonegoryzykawcześ-
niej)należywykonywaćbadaniamammograficzneco2lata.