Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32
3.Główneczynnikiwarunkującezdrowieinajważniejszeczynnikiryzykachorób
•zmniejszenieryzykachoróbnaczyńobwodowych,naczyńmózgowych(wtym
udaru);
•zmniejszenieryzykarozwojucukrzycytypu2poprzezzwiększenieinsulinowraż-
liwościtkanekobwodowychiułatwieniekontroliglikemii;
•redukcjamasyciałapoprzezzwiększeniewydatkuenergetycznego;
•zmniejszenieryzykachorobyzatorowo-zakrzepowejżyłkończyndolnychoraz
niewydolnościżyłinaczyńlimfatycznych;
•zapobieganierozwojowiosteoporozypoprzezzwiększenielubspowolnienie
zmniejszaniamasykostnejizmniejszenieryzykazłamańszyjkikościudowej;
•zmniejszenieryzykarozwojurakasutka,jelitagrubego,trzustki,gruczołukro-
kowego;
•zapobieganieuchyłkowatościjelitagrubegoikamicyżółciowej.
Ponadtoregularnaaktywnośćfizycznaprzeciwdziałarozwojowizespołówbó-
lowych(np.kręgosłupaibarków),depresjiizaburzeńsnuorazzmniejszaryzyko
upadków(bardzoważneuosóbstarszych).Poprawiateżfunkcjepoznawcze,re-
akcjęnastres,aprzedewszystkimjakośćstarzeniasię.
Odpowiedniećwiczeniafizyczneodgrywająpodstawowąrolęwleczeniuoty-
łości,cukrzycy,nadciśnieniatętniczego,chorobyniedokrwiennejserca,różnych
zespołówbólowych,fibromialgii,nikotynizmu,anawetastmyiprzewlekłejcho-
robyobturacyjnejpłuc.
3.5.3.Działanianiepożądanewysiłkufizycznego
Korzystneefektywysiłkufizycznegozdecydowanieprzeważająnadzagrożeniami
wynikającymizjegouprawiania.Najgroźniejszesąpowikłaniazestronyukładu
sercowo-naczyniowego(zaburzeniarytmu,zawałserca,nagłaśmierćsercowa).
Łatwoichjednakuniknąć,dostosowująckażdorazowowysiłekdomożliwościpa-
cjentaorazprzestrzegającprzeciwwskazań.Wysiłekfizyczny(zwyjątkiemćwiczeń
biernych)jestprzeciwwskazanyuchorychzniewyrównanązastoinowąniewydol-
nościąserca,złożonymikomorowymizaburzeniamirytmu,niestabilnąchorobą
niedokrwiennąserca,zwężeniemujściaaortypowodującymskutkihemodyna-
miczneoraztętniakiemaorty.
Wśródinnychdziałańniepożądanychwysiłkufizycznegonależypamiętać
omożliwościuszkodzeniaukładumięśniowo-szkieletowego(np.zapalenieścię-
gienimięśni,złamaniakości,przerwanieciągłościścięgnalubmięśnia,przewlekłe
bólowezespołypowysiłkowe).Wszystkieonejednaksąnastępstwemnprzedaw-
kowania”wysiłkulubjegoniedostosowaniadoaktualnychmożliwościorganizmu.
Dlategotakważnesąsystematycznećwiczenia,którepozwalająnautrzymanie
sprawnościmięśniistawóworazwydolnościukładusercowo-naczyniowegoiod-
dechowego.
3.5.4.Podsumowanie
Zarównoamerykańskie,jakipolskiestatystykiwskazują,żeokoło60%dorosłej
populacjinieuprawiażadnychćwiczeńfizycznych(wstopniuumiarkowanym).
Oznaczato,żeludziecirezygnujądobrowolniezbardzoważnegosposobuutrzy-
maniazdrowiaorazleczeniawieluchorób.Dążeniedopoprawytychstatystyk
należydoobowiązkówkażdegolekarza.
