Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.2.Badaniaprzesiewowe
11
•działanianiepożądaneniektórychmetodleczeniamogąwznaczącysposóbob-
niżaćjakośćżycia.
USPSTFnieznajdujeargumentówzaiprzeciwkotymbadaniom.Zaleca
jenatomiastwiększośćtowarzystwonkologicznychiurologicznych.Wedługich
rekomendacjinależyjeprzeprowadzać,począwszyod50.rokużyciaumężczyzn
zconajmniej10-letnimokresemspodziewanegoprzeżycia.
Nazakończenieczęścidotyczącejbadańprzesiewowychwkierunkuchorób
nowotworowychnależypodkreślić,żedotycząoneosóbbezjakichkolwiekobja-
wówklinicznychtychchoróbibezzwiększonegoryzykazachorowania.Lekarza
obowiązujezawszeznajomośćiczynneposzukiwanietychobjawówiczynników
ryzyka.Wrazieichobecnościbadaniestajesięobowiązkowe.
2.2.5.Nadciśnienietętnicze
Mimobrakuprzekonującychbadańnatematczęstościprzesiewowegopomiaruciś-
nieniatętniczego,epidemiologia(jesttonajczęstszachorobawystępującawkrajach
rozwiniętych)orazdługobezobjawowyprzebiegnadciśnieniasprawiają,żeopinia
dotyczącategoproblemujestzgodna.Pomiarciśnieniatętniczegopowinienbyć
obowiązkowymelementemkażdejwizytyulekarzal
Uosobyzdrowej(RR<120/80mmHg)pomiarynależywykonywaćprzynaj-
mniejco2lata,aupacjentazestanemprzednadciśnieniowym(RR120-139/80-
-89mmHg)corok.Takiemupacjentowinależyzalecićmodyfikacjędiety(sól,
alkohol,kalorie),normalizacjęmasyciała,odpowiedniwysiłekfizycznyizaprze-
staniepaleniapapierosów.
UWAGANajczęstszymbłędemjestnieprawidłowatechnikapomiaruciśnieniatętniczego!
2.2.6.Dyslipidemia
Większośćinstytucjiitowarzystwnaukowychzalecapomiarstężeniacholesterolu
wsurowicy,jegofrakcjiHDL(high
-
densitylipoprotein
)
iLDL(low
-
densitylipo-
protein
)
oraztriglicerydówco5lat.Wedługtowarzystwnaukowychbadanianależy
wykonywaćuosóbpowyżej20.rokużycia.USPSTFsugeruje,abygranicawieku
wyniosła35latdlamężczyzni45latdlakobiet.Zalecenietodotyczyjednaktylko
osóbbezżadnychdodatkowychczynnikówryzykachorobyniedokrwiennejserca.
UWAGANajczęstszymbłędem(przedlaboratoryjnym)jestniedotrzymanieprzezchoregopodstawowe-
gowarunkustandaryzacjibadania,jakimjestpowstrzymaniesięodspożywaniajakichkolwiek
posiłków12godzinprzedpobraniemkrwi!
2.2.7.Cukrzyca
Badaniaprzesiewowezalecanesąuosóbzciśnieniemtętniczymprzekraczającym
130/85mmHg,zdyslipidemią,rozpoznanąchorobąukładusercowo-naczynio-
wegolubznastępującymiczynnikamiryzyka:
•wiekponad45lat;
•nadwaga(BMI>25kg/m
2
);
•upośledzonatolerancjaglukozy(kiedykolwiekstwierdzona);
•przebytacukrzycaciężarnychluburodzeniedzieckapowyżej4,5kg;
•dodatniwywiadrodzinnywkierunkucukrzycy.
