Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
JanE.Zejda
ROZDZIAŁ4
EPIDEMIOLOGIA–PODSTAWOWEZAGADNIENIA
Rolaepidemiologiiwnaukachmedycznychs.34
•
Defnicjaepidemiologiis.34
•
Zadaniaepidemiologiis.34
•
Podziałepidemio-
logiis.36
•
Badaniaepidemiologicznes.36
•
Epidemiologicznebadaniaopisowes.37
•
Epidemiologicznebadaniaanalityczne
s.39
•
Ocenazależnościprzyczynowo-skutkowejwepidemiologiis.43
•
Epidemiologiaklinicznas.43
•
Dobrapraktyka
epidemiologicznas.46
4.1.Rolaepidemiologiiwnaukachmedycznych
4.1.1.Definicjaepidemiologii
Epidemiologiajestnaukąowystępowaniuiuwarunkowaniachróżnorodnychzja-
wiskzdrowotnychwokreślonychpopulacjachludzkichorazsystememdziałań
wykorzystującychuzyskaneinformacjedorozwiązywaniaproblemówzdrowotnych
wpopulacji.Druga,aplikacyjnaczęśćdefinicjiodnosisiędopromocjizdrowia,
profilaktykichorób,atakżepostępowaniamedycznegoodwołującegosiędodo-
wodównaukowych.
Dynamicznyrozwójepidemiologiijakonaukimedycznejprzypadanaokres
wielkichepidemiichoróbzakaźnychiodkryćmikrobiologicznychwXIXstuleciu.
Poznanowówczasjedenzpodstawowychmechanizmówszerzeniasięchoróbza-
kaźnychwpopulacji,określanyjakołańcuchepidemiczny.Składasięonzeźródła
zakażenia(np.chorynagrypę),drogiszerzeniasięzakażenia(np.drogakropelkowa)
iorganizmupodatnegonazakażenie(np.człowiekwdychającywirusygrypy).Prak-
tyczneznaczenietegoodkryciawynikazfaktu,żeprzerwaniełańcuchaepidemiczne-
gowktórymkolwiekmiejscupozwalanaograniczenieszerzeniasięchorobyzakaźnej
wpopulacji(np.dziękikwarantannie,stosowaniumaseczkiochronnej,szczepieniom
ochronnym).Okazałosię,żekoncepcjatajesttakżeprzydatnawodniesieniudo
wieluchoróbniezakaźnych.Naprzykładwprzypadkurakapłucźródłemryzykajest
obecnośćkancerogenówwdymietytoniowym,drogąszerzeniasięryzykajestzanie-
czyszczeniepowietrzadymemtytoniowym,aorganizmemzagrożonymryzykiem-
człowiekwdychającydymtytoniowy,podatnynajegokancerogenneoddziaływanie.
4.1.2.Zadaniaepidemiologii
Przedmiotemzainteresowańepidemiologiisązjawiskazdrowotne.Ichspektrum
jestszerokieiobejmujenietylkozgony,chorobyiichobjawy,lecztakżeczas
trwaniaijakośćżycia,skutecznośćterapeutycznąnowegoleku,wartośćdiagno-
stycznąnowejmetodyitp.Wybórzjawiskazdrowotnegozależyodsednadociekań,
asposóbjegodokumentowaniajestpodyktowanyróżnymiczynnikami.Istotną
okolicznościąjestfakt,że-wyłączywszybadaniawramachtzw.epidemiologii
klinicznej-epidemiologicznaocenastanuzdrowianiejesttożsamazkliniczną
procedurądiagnostyczną.Badaniaepidemiologiczneobejmujątakżeosobyzdro-
we.Przeprowadzeniestandardowejdiagnostykiklinicznejudużejliczbyosób,
wtymrównieżzdrowych,niejestmożliwechociażbyzewzględówetycznychlub
