Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
5.6.Omdlenie
75
dopierowrazieurazów,którewystępująu
1
/
3
pacjentówzomdleniami.Omdlenia
mogąbyćrównieżźródłemniepokojuipogorszyćjakośćżycia.Ichnajważniejsze
znaczenieklinicznepoleganatym,żemogąbyćzwiastunemznaczniepoważniej-
szychproblemów,takichjaknagłezatrzymaniekrążenia(NZK)uosóbzorga-
nicznymichorobamiserca.
Ustalenieprzyczynomdleńwedługczęstościichwystępowaniajestbardzo
trudne.Zależybowiemodsamejdefinicjiomdlenia(niewszyscyużywajątej
samej),odbadanejpopulacjiorazodokolicznościklinicznych.
Omdleniaodruchowe
Najczęstsze(wtejgrupieiwśródwszystkichomdleń)omdleniawazowagalne
spowodowaneodruchowymspadkiemciśnieniatętniczegopodwpływembodźców
psychicznych(bólu,strachu,fobiiitp.).Mogąstanowićnawetpołowęwszystkich
omdleń.
Omdleniasytuacyjne(towarzyszącepewnymczynnościom,takimjakwysiłek
fizyczny,mikcja,defekacja,kaszelczypołykanie)stanowiąniewięcejniż10%
wszystkichomdleń.
Zpodobnączęstościąwystępująomdleniaspowodowanenadwrażliwością
baroreceptorówzatokiszyjnej(carotidsinussyncope).
Omdleniaortostatyczne
Tentypomdleńmożnazakwalifikowaćdoodruchowychpochodzeniasercowegolub
potraktowaćjakoosobnągrupę.Ichwspólnymelementemjestupośledzenieperfuzji
mózguwnastępstwienagłejzmianypozycjiciałazleżącejlubsiedzącejnastojącą.
Przyczynyniedostatecznejreakcjiorganizmunaprzyjęciepozycjistojącejmogą
byćróżne:nadmiernautratapłynów(krwotok,biegunka,wymiotyitp.),choroby
upośledzająceczynnośćukładuwspółczulnego(pierwotneiwtórne,np.powikłania
cukrzycy,mocznicyiamyloidozy),endokrynopatie(niewydolnośćkorynadnerczy,
guzchromochłonny),leki(zob.niżej).Ważnąiniedocenianąprzyczynąomdlenia
wnastępstwiehipotensjiortostatycznejwydajesięnadużyciealkoholu.Wedługróż-
nychstatystykgrupaomdleńortostatycznychstanowi4-24%wszystkichomdleń.
Przykładyleków,którychzażywaniemożepowodowaćlubzwiększaćryzyko
omdleń:
lekibeta-adrenolityczne;
lekiwazodylatacyjne(inhibitorykonwertazyangiotensyny-angiotensincon-
vertingenzymeinhibitors,ACEI,blokerykanałuwapniowego,dihydralazyna,
azotany,lekialfa-adrenolityczne);
lekimoczopędne;
innelekiprzeciwnadciśnieniowe(klonidyna,metyldopa,guanetydyna);
lekiantyarytmiczne;
lekiprzeciwdepresyjne(trójcykliczne,inhibitorymonoaminooksydazy);
lekiantypsychotyczne(fenotiazynowe);
lekisedatywne(barbiturany),przeciwdrgawkowe;
opioidowelekiprzeciwbólowe.
Omdleniapochodzeniasercowego
Występujązpodobnączęstościąjakomdleniaodruchowe(5-40%wszystkich
omdleń).Znacznieczęściejjednakobjawamipoważnych,anawetzagrażających