Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Opiniapochodzizsierpnia1880,gdyoignorowaniujużmowy
niebyło,alestareurazypozostały.
Zawzrastającąpopularnośćtrzebabyłojednakpłacić.Oprócz
padaczkiprzezdziewięćostatnichlattowarzyszymurozedmapłuc,
którazaprowadzigodogrobu.Od1874rokupięciokrotnie
odwiedzaniemieckikurortEms.Leczenieprzynosiulgę,ale
postępówchorobyzahamowaćniemożna.Wlistachdożony
zdrugiejpołowylatsiedemdziesiątychwzrastaczęstotliwośćskarg
naniedyspozycjęfizyczną,zawrotygłowy,rozstrójnerwowy,
bezsenność,utratępamięci.
Czasgocorazbardziejponagla,boczytelnicymiesięcznika
„Russkijwiestnik”czekająnakolejneksięgiBraci
Karamazow,nadalszyrozwójlosówGruszeńki,Aloszy,Miti.
Dlategopoukończeniuostatniejksięgizulgąpisze:„jeśliistnieje
jakiśkatorżnik,tojestemnimja”,zapewniając,iżczteroletnipobyt
wOmskubyłznośniejszyodkatorgiliterackiej.Lekarzeradzą,by
nieśmiałprzemęczaćsiępracą,spałwnocyinieślęczałzgarbionyprzybiurku
po10–12godzin[...]Agdytylkosiębudzę,zaczynasiędzwonek
zadzwonkiem:jedenprosiojedno,drugiodrugie,trzeciżądakategorycznie,
bymmurozstrzygnąłjakiśnierozstrzygalny„przeklętyproblem”,
wprzeciwnymrazie,powiada,znajdęsięwtakimstanie,żesięzastrzelę
(awidzęgopierwszyrazwżyciu).Iwreszciedelegacjastudentów,studentek,
gimnazjów,stowarzyszeńcharytatywnych–byczytaćimwierszenawieczorze
publicznym.Akiedymyśleć,kiedypracować,kiedyczytać,kiedyżyć
(30–I,217).
SpecyfikaduchowegorozwojuRosjipolegaławłaśnienatym,
iżpisarzspełniałwielenieliterackichfunkcji,stającsię
wychowawcąinajwyższymautorytetemmoralnym.Wcieleniem
tychrólwXIXstuleciubyliDostojewskiiLewTołstoj.
Nigdynieudałomusięzrealizowaćmarzenia,którymdzieliłsię
wliściedożony:
Nie,nietaknależypisaćutworyartystyczne,nienazamówienie,podgroźbą
kija,aledysponującodpowiednimczaseminatchnieniem.Alewydajesię,
iżwkrótcezasiądędoautentycznejpracy...(29–II,46).
ByłtookresfinalizacjiMłodzika,aleipracanadostatnią
