Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
przyrodniczegobyładlaautoraBraciKaramazowzamachemnajego
wolnośćipodmiotowość.Dlategoobronajegowolnejwoli,zasady
odpowiedzialnościzasweczynystanowiławarunekniezbędny
autentycznegoczłowieczeństwa.W„euklidesowej”filozofiinie
mieściłsięczłowiek-tajemnica.Tymbardziej,jeślijego
postępowaniemogłobyćinterpretowaneinterwencją
nadprzyrodzoną.DymitrKaramazowmiałwszelkiedane,byzabić
swegoojca,ajednaktegoniezrobił.Isamtegoniemożepojąć:
łzyczyjeśczymatkamojaBogaubłagała,czyteżduchjakipromiennymusnął
mniewtejchwili–niewiem,leczdiabełzostałpokonany(IX,5).
XI.RECEPCJAPOWIEŚCI
„Powieśćczytająwszędzie...”.WliściedoMikołajaLubimowa
zgrudnia1879Dostojewskiusprawiedliwiasię,żeniejestwstanie
naczasprzysłaćredakcjiczasopisma„Russkijwiestnik”księgi
dziewiątej,ponieważwymagaonawielkiejstaranności
wodtworzeniurealiówzwiązanychzpierwszymetapemśledztwa
przeciwkoDymitrowiKaramazowowi.Oddwóchlatpisarzbył
obiektemcorazwiększegozainteresowaniaczytającejRosji.
Szczególnąpopularnościącieszyłysiędotychczasopublikowane
księgijegoostatniejpowieści.Niemógłpowstrzymaćsatysfakcji
ztegopowoduwliściedoLubimowa:
Powieśćczytająwszędzie,pisządomnielisty,czytamłodzież,czytają
wsferachwyższych,wliteraturzewymyślająlubchwalą,alenigdyjeszcze,
podwpływempowszechnegowrażenia,nieodniosłemtakiegosukcesu
(30–I,132).
Tooczywiściezobowiązywałodotymwiększejstaranności
wpracynadkażdąscenąiepizodempozostałychksiąg,stąd
koniecznośćdodatkowychkonsultacjiuspecjalistówzdziedziny
prawa,psychiatrii,pedagogiki.
Mimobezspornychdowodów,iżBraciabędąjegonajwiększym
sukcesemliterackim,dokońcaniebyłpewiensiebie.Paręmiesięcy
późniejzwierzasięPobiedonoscewowi:
Zakażdymrazem,gdycośnapiszęioddajędodruku,jestemjak
